از جمله معروف ترین تئاترهای زمان باستان که مرکز آن یونان و روم شناخته می شود می توان به تئاتر «اُديون هرودس آتيسكيوس» (The Odeon of Herodes Atticus) در آكروپليس آتن، «اپيداروس» (The Theater of Epidaurus) در اپيداروس يونان، «مريدا» (The Theater of Merida)در مريدا امروزي واقع در اسپانيا، «تائورمينا» (The Greek Theater of Taormina) در جزيره سيسيل، «اَمان» (The Roman Theater of Amman) در اردن، «دلفي» (The Theater at Delphi) در جنوب غرب كوه پارناسوس در دره فوكيس، بصري (The Roman Theater of Bosra) در نزديكي بصري در جوار دمشق امروز، «سايد» (The Theater of Side) در جنوب تركيه و تئاتر «اورنج یا اورانژ» (The Roman Theater of Orange)در فرانسه اشاره کرد.
معرفی کلی تئاتر اورانژ
تئاتر رومی اورانژ (به زبان فرانسوی(Théâtre antique d’Orange تئاتری در اورانژ ووکلوز فرانسه است که در اوایل قرن اول میلادی ساخته شده است. این بنا که کاربری فرهنگی داشته بنایی واقع در قاره اروپا و جزء میراث جهانی یونسکو می باشد و امروزه متعلق به شهرداری اورانژ است و به عنوان خانه جشنواره اپرا تابستانی استفاده می شود. پادشاه لوئیس دیوار اصلی این بنا را که دارای 103 متر طول، 180 متر ضخامت و 37 متر ارتفاع است زیبا ترین دیوار در کل قلمرو خود نامیده است.
ایده گسترش فرهنگ رومی و حفظ فکر مردم از هر گونه ناآرامی های سیاسی منجر به شکل گیری ایده ساخت این تئاتر در ذهن امپراطور وقت شده است. این تئاتر در آن زمان 9000 تماشاچی را مطابق با موقعیت اجتماعی آنها در خود جای می داده به این صورت که اولین ردیف صندلی ها برای پادشاهان یا شوالیه ها محفوظ بوده، بازرگانان و شهروندان روم در ردیف های میانی می نشستند و بالاترین ردیف صندلی ها در واقع دورترین آنها به صحنه اجرا که البته بیشترین تعداد را هم داشته به روسپی ها و بردگان تعلق داشته است.
این تئاتر یکی از محافظت شده ترین تئاترهای روم است که در 40 سال قبل از میلاد تاسیس شده است. تئاتر اورانژ در زمان خود نقش مهمی در زندگی شهروندان داشته است به طوری که آنها بخش بزرگی از اوقات فراغت خود را در آن سپری می کردند، تئاتر در آن زمان توسط مقامات روم نه تنها به عنوان وسیله ای برای گسترش فرهنگ رومی در بین مستعمره ها به شمار می رفته بلکه به عنوان راهی برای منحرف کردن آنها از تمام فعالیت های سیاسی نیز محسوب می شده است.
در آن زمان مایم، پانتومیم، شعرخوانی و آتلانا (یک نوع نمایش مضحک تقریبا شبیه کمدی دلارته) شکل غالب سرگرمی بودند که بسیاری از آنها تمام روز به طول می انجامید. برای مردم عادی، که به اثرات دیدنی و جذاب علاقه داشتند، تماشای این هنرها به یک امر مهم تبدیل شده بود، این در حالی بود که این دسته سرگرمی ارائه شده برای همه رایگان بود.
این تئاتر که توسط امپراطور «آگوستوس» در جنوب فرانسه بنا شده بود با کاهش قدرت امپراطوری غربی روم در قرن چهارم و تبدیل مسیحیت به دین رسمی روم توسط حکم رسمی در سال 391 میلادی بسته شد، زیرا کلیسا مخالف آن بود. پس از آن، تئاتر به طور کامل رها شد. سپس توسط ویزگوتها (Visgoths) در سال 412 غارت شد و مانند بسیاری از ساختمان های رومی قرن ها مورد استفاده قرار نگرفت تا اینکه به عنوان یک پست دفاعی در قرون وسطی مورد استفاده قرار گرفت و در طول جنگهای مذهبی قرن شانزدهم، پناهی برای شهروندان بود. در سال 1981 یونسکو تئاتر را به عنوان یک میراث جهانی اعلام کرد.
ساختار تئاتر
تئاترها در روم ابتدا از چوب ساخته می شدند و به عنوان تئاترهای موقتی شناخته می شدند. تا اینکه در 55 سال قبل از میلاد، یک تئاتر سنگی در روم ساخته شده و پس از آن، تئاترهای بزرگ (و دائمی) رومی به شکل وسیعی گسترش یافتند. تا اینکه تئاتر اورانژ تحت حکومت آگوستوس بنا شد و اعتقاد بر این است که این بنا یکی از اولین ها در نوع خود در فرانسه است. یکی از بخشهای برجسته ساختار این تئاتر، نمای خارجی یا بیرونی آن است که طولی معادل 103 متر و ارتفاعی برابر با 37 متر دارد. یک سقف چوبی در اطراف تئاتر هم ساخته شده که برای محافظت از مخاطبان در شرایط نامساعد آب و هوایی لحاظ شده است. شواهدی در مورد دیوارها نیز وجود دارد که نشان می دهد برخی قسمت های سقف در آتش سوزی نابود شده است. سه درب اصلی در اولین سطح نما، به طور مستقیم بر روی صحنه داخل تئاتر مستقر شده است. امروزه بسیاری از صندلی ها بازسازی شده اند تا امنیت گردشگران و مخاطبان را تضمین نمایند.
بخشی که 61 متر طول دارد و حدود یک متر از زمین بلندتر است، توسط یک دیوار با ارتفاع 37 متر که ارتفاع آن به طور کامل حفظ شده است حمایت می شود. این دیوار برای تئاتر حیاتی است، چرا که برای رسیدن صدا به مخاطبان دورتر بسیار موثر است. این دیوار همچنین تنها سطح معماری تزئین شده در کل بنای تئاتر است که در اصل با سنگ مرمر در رنگ های مختلف، ستون های متعدد و مجسمه های قرار داده شده مجهز شده است. طاقچه مرکزی شامل مجسمه ای 35 متری از امپراتور آگوستوس است، اما به احتمال زیاد این مجسمه بازسازی شده مجسمه اصلی آپولو، خدای موسیقی و هنر روم است. درب مرکزی زیر طاقچه حاوی این مجسمه، درب سلطنتی نامیده می شود. این درب تنها توسط بازیگران اصلی برای ورود و خروج از صحنه مورد استفاده قرار می گیرد. 
مراحل بازسازی
استفاده های فعلی تئاتر
تئاتر اورانژ در طول دوره رنسانس، در حدود قرن دوازدهم توسط کلیسا و شرکت های بازی استفاده شده است. در قرن شانزدهم، هنگامی که روم درگیر جنگ های فرانسوی مذهب بوده، استفاده از تئاتر بار دیگر متوقف شده. تا اینکه حدود قرن نوزدهم تئاتر با هدف اولیه خود راه اندازی شده است. امروزه تئاتر اورانژ بهترین تئاتر رومی در تمام اروپا است. این تئاتر توسط فضاهای فرهنگی اداره می شود که یک سازمان فرهنگی است که دیگر سایت های فرهنگی در این منطقه را نیز مدیریت می کند اما موزه اورانژ در بین تمام این سایت ها مانند نگینی در جنوب فرانسه می درخشد. حفظ این بنا تا به امروز اجازه می دهد که آن نه تنها به عنوان یک سایت تاریخی بلکه به عنوان محل برگزاری کنسرت و اجرای نمایشگاه ها نیز استفاده شود. اولین جشنواره بزرگ در تئاتر اورانژ که در سال 1869 پس از شروع بازسازی آن، در این مکان برگزار شد “جشنواره روم” نام گرفت. این جشنواره به یک جشنواره سالانه به نام Chorégies تبدیل شده و امروزه هر ساله هزاران بازدید کننده از سراسر جهان را به سمت خود جذب می کند. در طول بقیه سال نیز، تئاتر اورانژ یک جاذبه توریستی بزرگ است. گردشگران می توانند از تئاتر اصلی و اطراف اتاق ها و راهرو ها در حالی که توسط یک راهنمای صوتی هدایت می شود دیدن کنند.
