خانه >> ایرانگردی >> خانه بروجردی های کاشان

خانه بروجردی های کاشان

1402-02-16
3:07 ب.ظ

این بنای بسیار زیبا و گرانبها با بادگیرهای هلالی شکل و کلاه فرنگی روی آن یکی از شاهکارهای معماری ایرانی محسوب می شود که در فهرست آثار ملی کشور نیز ثبت شده است. ساخت این بنا که در محله “سلطان میر احمد” قرار گرفته است به دوره قاجار بر می گردد و از جاذبه های کاشان می باشد. در ادامه مقاله عکس های خانه بروجردی کاشان به نمایش گذاشته می شود تا از طریق مشاهده بصری این معماری زیبا و حیرت انگیز به وجد بیایید. در خانه تاریخی بروجردی های کاشان شاهد نقاشی ها و گچ بری های بی نظیری خواهید بود که همگی زیر نظر صنیع الملک که عموی کمال الملک بوده است انجام شده است. اگر قصد بازدید از این بنای عزیز و ارزشمند را دارید با رزرو آنلاین هتل از بهترین هتل های ایران و هتل های کاشان به سفر خود اطمینان خاطر بخشید.

داستان ساخت این بنا

فردی به نام “حاج سید مهدی نطنزی” که از بازرگانان معروف نطنز و مقیم کاشان بود به دلیل سفرهای زیادی که به بروجرد می کرد به “بروجردی” معروف شده بود. حاج سید مهدی نطنزی در یکی از سفرهای تجاریش عاشق دختر “سید جعفر طباطبایی” می شود. سید جعفر طباطبایی از نامی ترین و معروف ترین تاجران فرش آن زمان بود و خانه ای بسیار با شکوه و زیبا داشت که در حال حاضر تحت عنوان “خانه طباطبایی ها “به عنوان یکی از میراث های ملی ایران به ثبت رسیده است. سید طباطبایی برای رضایت دادن به ازدواج دخترش با حاج سید مهدی نطنزی شرطی می گذارد و آن شرط هم این بوده است که سید مهدی نطنزی باید خانه ای شبیه خانه طباطبایی ها بسازد تا دخترش بتواند در آسایشی شبیه رفاه خانه پدری خود زندگی کند. سید مهدی نیز قبول می‌کند . هفت سال طول می کشد تا حیاط اندرونی ساخته شود و 11 سال طول میکشد تا تالار اصلی به اتمام برسد. خانه بروجردی ها هم مانند خانه طباطبایی ها اکنون محل اداره میراث فرهنگی کاشان است.

معماری بنا

جالب است بدانید بخش اندرونی ساختمان هنوز تحت مالکیت خصوصی است و زیر نظر اداره میراث فرهنگی کاشان در نیامده است. حال برای ورود به بخش بیرونی از یک راهروی بسیار طولانی باید عبور کرد تا به میانسرا رسید. این راه رو به یک مهتابی متصل می شود. مهتابی یک فضای بدون سقف است که بسیار بالاتر از حیاط قرار گرفته است . به گونه ای که انگار سه طرف آن بسته و یک طرف آن باز است. در پشت این مهتابی یک اتاق بزرگ با پنج در واقع شده است که به عنوان محلی برای پذیرش مهمان ها از آن استفاده می شده است. در دیواری بیرونی این ساختمان گچبری های هنرمندانه ای با طرح گل و مرغ زینت رسم شده است.

قسمت دیگر این بنا “زمستان نشین است ” یعنی زیرزمینی که به علت نورگیری مناسب بیشتر در زمستان ها مورد استفاده قرار می گرفته است و به همین دلیل به آن زمستان نشین می گویند.
قسمت دیگر ” تابستان نشین” است که از آن به عنوان مهمترین قسمت بنای خانه بروجردی ها یاد می شود. مقابل در ورودی اصلی قوسی بزرگ به عنوان نمای آن قرار دارد که البته در تمام محله های اعیان نشین آن زمان نیز چنین معمارهایی در خانه ها دیده می شده است. دو اتاق، تالار اصلی، دو اتاقک سرپوشیده فرعی و یک اصلی، یک شاه نشین و دو گوشواره و گنبدی با مقرنس کاری های زیبا قسمت تابستان نشین را ساخته اند. ایوان و حیاط عوامل اصلی در تقسیم فضا، برای استفاده ساکنین از گرما بوده است .
مصالح اصلی به کار رفته در این بنا خشت خام با ملات گل و گچ است. البته در برخی قسمت های ساختمان از چوب نیز استفاده شده است. در صورتی از چوب استفاده می شد که نیاز به ایجاد پوششی تخت بوده است یا بنا در معرض نیروی کششی قرار گرفته بوده باشد. کارکرد این چوب ها این بوده است که علاوه بر اینکه مانند سقف هایی راهروهای طرفین را از نور می پوشانده در برخی از قسمت ها نیز ستون های تزئینی زیبا در ایوان به وجود آورده است.

خانه بروجردی ها سمبل بناهای مسکونی
خانه بروجردی ها به دلایلی که ذکر خواهد شد به عنوان سمبل بناهای مسکونی در ایران انتخاب شد. سبک والای معماری ایرانی به خصوص معماری سنتی که در حد کمال خود در این ساخت این بنا به کار گرفته شده است. تزئینات متنوع، هنرمندانه، خلاقیت شگرف در ترکیب منحصر به فرد همه ی این موارد، این خانه را به یکی از مهمترین خانه های تاریخی ایران تبدیل کرده است. از دیگر قسمت های این بنا می توان به سرداب ( زیرزمین) و مفصل خانه و حضور دو بادگیر که عمل تهویه هوا را انجام می دهند اشاره کرد . این بادگیر ها به کانال هایی به نام “ناکش” وصل شده اند. ناکش ها دور تا دور زیرزمین حفر شده اند و از طریق حفره هایی برای انتقال جریان هوا به فضای زیر زمین ارتباط پیدا می کنند.

زیبا ترین خانه تاریخی قاره آسیا از نظر یونسکو
به تازگی دبیر کل یونسکو از خانه بروجردی ها بازدید کرد و آن را “زیباترین خانه تاریخی قاره کهن آسیا” نامید. برای درک شگفتی و حیرت انگیزی و زیبایی این بنا باید ساعت ها در ویژگی های هنری آن غوطه ور شد تا مزه این همه شاهکار را چشید.

آدرس : کاشان ، خیابان علوی محله سلطان امیر احمد
نحوه دسترسی: تاکسی وکمی پیاده روی
زمان بازدید: شنبه تا چهارشنبه ساعت ۸ الی ساعت ۱۵ – پنجشنبه و جمعه ساعت ۹ الی ۱۶
تعطیلات سالانه : ایام سوگواری
مدت زمان بازدید: نیم الی یک ساعت
نزدیکترین جاذبه های گردشگری: خانه طباطبایی‌ها، خانه عباسیان، حمام تاریخی سلطان امیر احمد، خانه باکوجی

سخن آخر: هر بنای باستانی ضمن جذابیت ها و شگفتی های بصری که برای گردشگر دارد حال و هوای معماران آن زمان و افرادی که در آن خانه ها زندگی می کرده اند را زنده می کند و نکته های آموزنده بسیاری را یاد آور می شود.