کاخ نیاوران آخرین سکونتگاه شاه نشینی بوده است. در این ساختمان می توانید وسایل زندگی آخرین شاهی که در این جا می زیسته است یعنی محمد رضا پهلوی را ببینید. مساحت این کاخ نه هزار مترمربع می باشد .هدف اولیه از ساخت این کاخ پذیرایی از مهمان های سلطنتی بود اما به مرور زمان تغییر کاربری داد و سکونتگاه خانواده شاهنشاهی شد. ساعت بازدید از کاخ نیاوران در دو نیمه اول و دوم سال متفاوت است. در بهار و تابستان ساعت کاری از 9 تا 19 می باشد و در پاییز و زمستان از ساعت 8 تا 17 است .دسترسی به کاخ نیاوران با مترو نیز به آسانی میسر است . در هر نقطه از تهران که باشید می توانید خود را به خط شماره یک رسانده و سپس آخرین ایستگاه که همان ایستگاه تجریش است پیاده شوید. در ادامه عکس های کاخ نیاوران را خواهید دید و شاید بعد از آن تصمیم گرفتید که به بازدید از این مجموعه حیرت انگیز بروید. اما برای عزیزان خارج از پایتخت بهتر این است که قبل از اقدام به سفر با رزرو آنلاین
هتل های تهران از محل اسکان خود اطمینان حاصل کنند.
علت نام گذاری کاخ نیاوران
در گذشته باغ نیاوران دوازده هکتار و پر از نیزار بوده است . مردم به آن ناحیه می رفتند و نی جمع آوری می کردند . به همین دلیل به آن محل ” نی آوران ” می گفتند که به مرور زمان به نیاوران تغییر نام داد .
موقعیت جغرافیایی کاخ نیاوران
کاخ نیاوران یکی از سه کاخ اصلی تهران به حساب می آید که از خوش شانسی بازدیدکنندگان، این مجموعه در جوار کوه البرز قرار گرفته است بنابراین از خوش آب و هواترین و پاک ترین مناطق پایتخت محسوب می شود.
سبک معماری
کاخ نیاوران با ستون های بی نظیر و با شکوه و کاشی کاری های بی نظیر اطرافش در همان بدو ورود هر بازدید کننده ای را به سمت خود جذب می کند. از دیگر نکاتی که این کاخ را بسیار خاص و منحصر به فرد کرده است سقف باز شوی ساختمان است که اگر مسئولین مربوطه اجازه دهند می توان از سقف باز شده آسمان را دید و لذت بصری فراوانی برد. در آن لحظه گویا زمینتان مجلل ترین ساختمان شهر و سقفتان آسمان همه ی دنیا است. احساس جالبی است که به تجربه کردنش می ارزد.
معمار کاخ نیاوران “محسن فروغی” است که آن را با الهام از معماری سنتی ایرانی اما به شیوه ای مدرن ساخته است. تزئینات خارق العاده درون کاخ حاصل هم پوشانی هنر قبل و بعد از اسلام است. هر قسمت از کاخ توسط استادان مخصوص کار مربوطه ساخته شده است. به عنوان مثال: گچ بری کاخ نیاوران را ” استاد عبداللهی ” انجام داده است. آیینه کاری شاهکار تالارها را استاد “علی اصغر” انجام داده است. کاشی کاری نمای خارجی هم توسط “استاد ابراهیم کاظم پور” به سرانجام رسیده است. کف بنای کاخ نیز از سنگ گرانیت است و دکوراسیون داخلی کاخ توسط یک گروه فرانسوی مجرب انجام شده است.
قسمت های مختلف کاخ نیاوران
این کاخ دو طبقه و نصف است که در هر قسمت تالارها و اتاق های مختلف قرار گرفته است طبقه اول برای پذیرایی از مهمان ها بوده است، طبقه آخر برای اتاق های خواب و فضای شخصی بوده است و بین این دو اتاق یک نیم طبقه مختص کوچکترین فرد خانواده یعنی لیلا پهلوی بوده است. در ذیل به معرفی بخش هایی از کاخ می پردازیم.
اتاق پذیرایی
اصلی ترین اتاق حضور میهمانان دربار، اتاق پذیرایی است. این اتاق با چندین دست مبل و صندلی نفیس که تمامیشان ساخت کشور های فرانسه و آلمان بوده اند. دیوار های این اتاق زیبا و بی نظیر با تابلوهای نفیس و زیبایی تزئین شده اند:
- سه زن اثر ماری لورنسن
- تصویری از فرح دیبا اثر ویدال کورداس
- منظره اثر آلفرد سیسلی
- چهره دو زن اثر جی . گلدرن
- موتمارتر پاریس اثر اوتریلو
- تصویر محمدرضا پهلوی اثر وی. اف. دراپر
- موتمارتر پاریس اثر الیز مالکت
- جنگل اثر مارویک کرلامینگل
تمامی فرش های این اتاق دست باف هستند، از جنس نخ و کرک می باشند و تمام آن ها یافت اصفهان یا کرمان اند.
همچنین پیانویی را که از طرف سفارت آلمان به شاه اهدا شده را می توانید در گوشه ی اتاق مشاهده کنید.
مشهور ترین قالی ایرانی
طبقه ی اول برای پذیرایی از مهمان ها بوده است. در این طبقه مشهورترین قالی های دستباف ایرانی وجود دارند که از زیباترین و معروف ترینشان می توان به “فرش مصور چهره شاهان و مشاهیر ایرانی از دوره هخامنشی تا قاجار” را نام برد که توسط “استاد علی کرمانی ” بافته شده است. طرح این قالی شاهکار بدین گونه است که در بیضی فرش نقش سلاطین و شاهان ایرانی است و در حاشیه ی فرش نیز برخی حجاری های دوران هخامنشی و ساسانی می باشد.
شاهکارهای دیگر
در همین طبقه نقاشی بی جان طبیعت اثر “محسن فروغی” و نقاشی “بهمن محصص ” وجود دارند که دیدگان بازدیدکنندگان را از هر آنچه تجسم رویاگونه است سیراب می کنند. در قسمتی دیگر نقش ناپلئون را می بینید که وسط ظروف چینی خود نمایی می کند. کمی آن طرف تر هنرمند معروف ” پرویز تناولی ” نماد سقاخانه را ساخته است. همانجا یک ظرف نقره ای بسیار زیبا که هدیه کشور رومانی است را می بینید. ضمنا ارگ اشرف پهلوی هم آنجاست و در نهایت دیدارتان را از قسمتی از طبقه همکف با دیدن یک قالیچه دست باف بی نظیر از کرمان که داستان شیخ صنعان و دختر ترسا روی آن بافته شده است به اتمام میرسانید.
تالار آبی
در سوی دیگر این طبقه “تالار آبی” کاخ نیاروان قرار دارد که وسعت آن حدود 350 متر مربع است. جالب است بدانید مهمانی شب سال نو سال 1978 با حضور جیمی کارتر رئیس جمهور سابق آمریکا در این اتاق برگزار شد.
دلیل نامگذاری این تالار این است که یک آبنمای بسیار زیبا رو به روی آن در محوطه باغ قرار گرفته است ضمن اینکه رنگ تمام پرده ها و دیوارهای این تالار آبی است به همین دلیل به تالار آبی شهرت یافته است. دو گوبلن بافت کشور فرانسه مربوط به قرن هفده و هجده میلادی در ضلع جنوبی تالار قرار دارند که به شکوه این بخش افزوده اند. البته در حال حاضر و در موارد خاص این تالار به منظور برگزاری نمایشگاه های لباس در اختیار مجموعه های دیگر قرار می گیرد.
سینمای اختصاصی
مساحت این سینما حدود چهارصد متراست که آپارات، رختکن، فضایی جهت کنترل و تنظیم نور، صدا، پخش را در بر می گیرد. ” چارلز سویگینی” که در کار خود نابغه بود طراحی بسیار جالب توجهی را برای این بخش در نظر گرفت.
مثلا لوستری از میله های آلومینیومی و پرده های ریلی موزیکالی که جنس آنها نیز از آلومینیوم بود آنجا کار گذاشت تا به هنگام حرکت صدای بسیار دلنشین و متعاقبا فضای بسیار دلپذیری را ایجاد کنند. این سالن بازدید عموم نداشت، تا بالاخره در سال 1395 و بعد از کمی بازسازی در آن به روی عموم باز شد.
کوشک احمد شاهی
این محل خوابگاه ییلاقی احمد شاه قاجار بود. مساحت آن حدود 800 متر مربع است. این بنا به دستور رضا شاه و به منظور برگزاری مراسم ازدواج محمدرضا پهلوی بازسازی شد و بعد ها محمدرضا پهلوی از این قسمت به عنوان دفتر کارش استفاده می کرد.
عمارت صاحبقرانیه
در زمان ناصرالدین شاه به هر سی سال یک قرن می گفتند و ناصرالدین شاه به افتخار ورود حکومتش به سی و یکمین سال دستور ساخت عمارت صاحبقران را در این محل داد. بدین ترتیب یک قرن شدن فرمانرواییش را جشن گرفت.
باغ موزه کتیبه های کاخ نیاوران
باغ کتیبه ها نمایشگاهی دائمی از کتیبه های صخره ای در ضلع شرقی باغ نیاوران است که شامل دوره های تاریخی زیر است:
ا . مادها به خط و زبان اوراتی، آشوری و آرامی متعلق به مناطق اهر و سراب
۲ . دوره تاریخی پارتی و ساسانی به خط و زبان های پارسی باستان، اکدی ( خط اَکَّدی خطی است که قوم سامی نژاد اَکِدیان از خط میخی سومری آن را برگرفتند و برای هماهنگ شدنش با زبان خودشان در آن تغییراتی را ایجاد کردند.)
۳. عیلامی و آرامی تا اواخر دوره ساسانی، به خط شکسته پهلوی
بازدید از این کتیبه ها در فضایی سرسبز و دلنشین بسیار جالب و سودمند است.
این بخش از موزه برای دانشجویان رشته های باستان شناسی، فرهنگ و زبان های باستانی، تاریخ ایران باستان، پژوهش هنر و موزه داری بسیار جذابتر از بقیه خواهد بود و می توانند از نزدیک متون را ببینند و بخوانند.
کتیبه های صخره ای در این باغ ۴۳ عدد می باشد که از میان تعداد بسیار زیاد آن در نقاط مختلف ایران انتخاب شده اند.باقی کتیبه های صخره ای ایران را به علت کمبود فضا در باغ کتیبه ها مشاهده نخواهید کرد؛ اما این ۴۳ مولاژ از شاخص ترین آن ها می باشد .
سفال خاکستر مرگ
در حال حاضر ظرف های سفالین خاکستر مرده ی بزرگان و افراد عالی رتبه ی کشورهایی که رسم سوزاندن مردگانشان را پس از مرگ دارند در موزه ی جهان نمای مجموعه ی کاخ نیاوران حفظ و نگهداری می شود.
در این موزه از تمدن های کهن آمریکایی مانند موچیکو، چیمو و … ظروف سفالین زیادی در معرض دید علاقمندان قرار دارد.
موزه خودروهای اختصاصی نیاوران
در شمال غربی مجموعه و در موزه خودروهای اختصاصی، می توانید به تماشای خودروهای متعلق به خاندان سلطنتی بپردازید. از جمله آثار این مجموعه می توان به خودروهای اختصاصی خاندان پهلوی، موتور سیکلت های کوچک متعلق به فرزندان پهلوی و ماکت های خودرو اشاره کرد.
برنامه ایجاد این موزه از فروردین ماه 1391 در دستور کار قرار گرفت و در تیرماه همان سال به صورت رسمی افتتاح شد. موزه فضایی برابر 200 متر مربع دارد و در گاراژ سابق مجموعه ایجاد شده است.
مرمت
بسیار جالب است که بدانید برای اولین بار در سال 1365 مسئولین اجازه بازدید از کاخ را دادند و برای اولین بار در سال 1382 مرمت قسمت های تخریب شده کاخ آغاز گردید. این مرمت شمال نقاشی بنا، مرمت گچ بری ها، ترمیم آیینه کاری ها، تعمیر پوشش بام و عایق کاری سنگفرش، تعمیر سیستم های برقی و کابل ها، ایجاد سیستم دوربین مداربسته، مرمت مبلمان ها، البته با رعایت استانداردها بود.
کافی شاپ نیاوران
صبحانه صبح جمعه را در”کافه کازین” که در کاخ نیاوران است میل کنید، هم در وقتتان صرفه جویی می شود چون در زمان گفته شده این محل بسیار خلوت است و هم اینکه غذایی بسیار با کیفیت را خواهید چشید. کافه کازین شعبه های مختلفی دارد اما بهترین شعبه آن همین شعبه کاخ نیاوران است.
روزهای تعطیل موزه های کاخ نیاوران
ایام بازید از قسمت های مختلف کاخ در روزهای عنوان شده و در مکان های ذکر شده تعطیل می باشد:
شنبه: موزه کتابخانه اختصاصی. موزه خودروهای اختصاصی
یکشنبه: کوشک احمد شاهی
دوشنبه: کاخ صاحبقران
سه شنبه: کاخ اختصاصی نیاوران
چهارشنبه: موزه جهان نما
پنج شنبه و جمعه تمامی موزه ها باز است.
لیست قیمت موزه های کاخ نیاوران
برای مشاهده لیست قیمت بلیط هر کدام از موزه های این کاخ می توانید به وب سایت کاخ نیاوران مراجعه کنید .
پوشش گیاهی
گونه گیاهی غالب در این منطقه “چنار” است. کیفیت مناسب خاک و آب محوطه، در شکل گیری، بقای جمعیت گیاهی و پوشش فضای سبز آن نقش مهمی را ایفا کرده است و خاک های حاصلخیز دامنه کوه های البرز و آبرفت های کوهپایه‌ای، محیط رشد و تغذیه مناسبی را در این باغ مهیا کرده اند.
درختان کاخ، چنار، نارون و گردو در همه جای باغ به چشم می خورند. شمال باغ میزبان خوبی برای درختان توت و شاتوت، فندق، آلو، سیب، گوجه سبز، ماگنولیا، بلوط، سپیدار، سرو، سولاق، برگ نو، لوراو و گونه ای خاص از سرو به نام ژونی پروس است. درختچه های توری، مو، یاس زرد، یاس خوشه ای و گل یخ نیز در کنار درختان جا خوش کرده اند.
گونه های گیاهان تزیینی و پوششی همچون رز، شمشاد، پاپیتال، پیچ گلیسین، پیچ امین الدوله، انواع گل های هفت رنگ و مینیاتوری، گل های فصلی و دایمی مانند کوکب کوهی، آماراتتوس قرتفل و حنا جلوه خاصی به باغ بخشیده اند.
این باغ زیبا 13 گونه پرنده را در آغوش گرفته است. گنجشک خانگی، بلبل خرما، مینا، دلیجه، چرخ ریسک، کبوتر کوهپایه، سار، کلاغ ابلق، دارکوب خالدار، شاه طوطی، طوطی طوقی صورتی، قمری معمولی و یاکریم مامن خوبی را در این باغ یافته اند.
برای ایجاد شرایط مناسب زندگی و جلوگیری از مهاجرت پرندگان در زمستان و محافظت از آنها در برابر آسیب ها، آشیان و مخازن دانه متناسب با محیط بر درختان قرار داده اند. این کار توسط مجموعه نیاوران و با همکاری اساتید و دانشجویان دانشکده علوم دانشگاه تهران صورت گرفته است.
آدرس
تهران ، کاخ نیاوران ، میدان شهید باهنر ، مجموعه فرهنگی –تاریخی نیاوران
دسترسی
دسترسی به کاخ نیاوران با مترو نیرز به آسانی میسر است . در هر نقطه از تهران که باشید می توانید خود را به خط شماره یک رسانده و سپس آخرین ایستگاه که همان ایستگاه تجریش است پیاده شوید .اما اگر با اتوبوس راحت تر هستید می توانید از اتوبوس های تند رو تجریش – راه آهن استفاده کرده و در آخرین ایستگاه که همان ایستگاه تجریش است پیاده شوید . بعد از اینکه به میدان تجریش رسیدید تاکسی های دزاشیب یا میدان نیاوران را سوار شوید و روبه روی ورودی اول موزه پیاده شوید . البته باز هم اگر تمایلی به سوار شدن اتوبوس ندارید می توانید در میدان تجریش از اتوبوس های خط میدان تجریش – دارآباد یا بلوار صبا – ازگل و یا میدان رسالت-میدان قدس استفاده کنید .
