لوگو ایران هتل آنلاین
Search
Close this search box.
خانه >> آداب و رسوم >> جشن مهرگان در تفت
جشن مهرگان در تفت

جشن مهرگان در تفت

قدمت کشوری مانند ایران به هزاران سال پیش می رسد. در آن زمان عده ای در ایران زندگی می کردند که به ایرانیان باستان مشهور هستند. ایشان که اجداد ما محسوب می شوند انسان هایی شاداب بودند و از هر فرصتی برای برگزاری بساط جشن و شادی بهره می بردند. آنها جشن را بهانه ای برای در کنار هم بودن و به جای آوردن شکر و سپاس پروردگار خود تلقی می کردند و از برگزاری جشن های مختلف لذت می بردند. از جمله ی این جشن ها می توان به جشن شب یلدا به عنوان طولانی ترین شب سال اشاره کرد. در این میان ایرانیان باستان دو جشن بسیار بزرگ و مهم داشتند و آن را باشکوه تر از هر جشن دیگری برگزار می کردند. یکی از این جشن ها عید نوروز و دیگری جشن مهرگان است. با عید نوروز که آشنایی دارید، امروز قصد داریم جشن مهرگان را تشریح کنیم و شما را با آن آشنا سازیم. این جشن بزرگ هر ساله در تاریخ 16 مهر ماه (طبق تقویم ایران باستان) در برخی از نقاط کشور برگزار می شود. یکی از این نقاط شهرستان تفت از استان یزد است که دارای شهروندان زرتشتی بسیاری است که همواره به برگزاری آیین ایران باستان پایبندند.

استان یزد علاوه بر آیین جالبی که دارد از وجود جاذبه های دیدنی فراوان و اثار تاریخی بسیاری نیزبهره می برد. با سفر به این استان می توانید در دل تاریخ سفر کنید و در کوچه پس کوچه های قدیمی قدم بزنید. شما می توانید چند روزی را در مرکز این استان بمانید و هر روز به یکی از شهرستان های زیبای آن سفر کنید. برای اقامت در یزد وارد سایت ایران هتل آنلاین شوید و بعد از مشاهده ی لیست هتل های یزد تنها ظرف چند دقیقه هتل مورد نظر خود را انتخاب و رزرو کنید و بابت اقامت در یزد اسوده خاطر باشید. پیشنهاد ما برای شما اقامتگاه بومگردی خشت اباد یزد است که با قیمتی بسیار مناسبی، سطح بالایی از پاکیزگی، کارکنانی مجرب، امکاناتی خوب، غذاهایی باکیفیت و خوشمزه و موقعیت دسترسی اسان توانسته با ایجاد اسایش و آرامش برای مسافران قبلی رضایت آنها را به دست آورد و از آنها رتبه ی عالی دریافت نماید. این اقامتگاه در چهارراه مسجد جامع – خیابان مهدی – مقابل پارک وحشی بافقی – کوچه ی فردوس 44 – صد متر جلوتر از ورودی کوچه واقع شده است.
جشن مهرگان در تفت
معرفی کلی
هر جشنی که در گذشته برگزار می شده جزئی از ایین و اعتقادات مردم بوده و داستان ها و روایات متفاوتی داشته است. در مورد جشن مهرگان نیز داستان های جالبی بر سر زبان ها جاری است. طبق داستان اول تقویم ایران باستان به جای چهار فصل دارای دو فصل بوده است. این دو فصل تابستان و زمستان می باشد. در واقع در آن زمان بهار و تابستان را تحت عنوان تابستان می شناختند و پاییز و زمستان را تحت عنوان زمستان می نامیدند. آنها روز اول تابستان را نوروز می خواندند، سفره ی هفت سین پهن می کردند، با قرار دادن هفت نوع خوراکی بر سفره ی خود که با حرف «س» شروع می شود این روز را جشن می گرفتند، به دید و بازدید از هم می رفتند و شکر نعمت های پروردگار را به جای می آوردند. از طرفی روز اول زمستان را هم که آغاز فصل سرما بود جشن می گرفتند، سفره پهن می کردند و نان و آب و گندم و گلاب و … بر سر آن می گذاشتند و آن را جشن مهرگان یعنی جشنِ شروع مهر می نامیدند و به شادی و سرور و سپاس گزاری از پروردگار خود می پرداختند.
جشن مهرگان در تفت
طبق داستان دوم در گذشته با شروع فصل پاییز کار برداشت محصولات کشاورزی افراد که اکثرا کشاورز بودند به اتمام می رسید، لذا می توانستند بعد از چند ماه کار و تلاش و کوشش فراوان چند ماهی را استراحت کنند و به خوش گذرانی و دید و بازدید بپردازند. در نتیجه اولین روز از آغاز این چند ماه راحتی و آسایش را جشن می‌گرفتند، نان مخصوصی درست می‌ کردند و میان اهالی روستا پخش می ‌کردند، در کنار هم جمع می شدند و به شادی و خوشحالی می پرداختند.
طبق داستان سوم فلسفله ی برگزاری جشن مهرگان به نام روزها در سال بر می گردد؛ چون در ایران باستان هر روز نام خاصی داشته است. نام برخی از روزها با نام ماهی که در آن واقع بودند یکی می ‌شدند، ایرانیان باستان این روزها را محترم و مقدس شمرده و آنها را جشن می‌ گرفتند. از جمله ی این جشن ها می توان به جشن‌ تیرگان و اسپندگان اشاره کرد. مهرگان نیز روزی است که نام آن روز با نام ماه مهری که در آن واقع شده یکی بوده و جشن مهرگان یکی از جشن های ایران باستان به دلیل هم نامی روز و ماه در سال است.
جشن مهرگان در تفت
داستان هایی که در مورد جشن مهرگان وجود دارد به این سه مورد ختم نمی شود. داستان بعدی به اشعار شاعر حماسی یعنی فردوسی مربوط می گردد. طبق آنچه فردوسی در اشعار حماسی خود آورده است ضحاک ماردوش، همان کسی که به مردمان زمان خود ظلم و جور و جفای بسیار کرده و به نام اژی‌ دهاک هم شناخته می شده است در روز مهرگان در کوه دماوند به غل و زنجیر آویخته می شود لذا ایرانیان باستان این روز را که رهایی از دست یک حاکم زورگو بوده جشن گرفته و به شادی و سرور پرداخته اند.
جالب است بدانید ایرانیان باستان در طول سال حدود ۷۳ جشن داشتند و در همه ی آنها به شادی و خوشحالی و در کنار هم بودن می پرداختند و شکر و سپاس پروردگار خود را به جای می آوردند. آنها برای هر جشن یک نام ویژه و رسم و رسوم متفاوت داشتند. در میان تمام این جشن‌ ها، تنها دو جشن‌ از ارزش و اهمیت بسیار بالایی برخوردار بوده که جشن اول نوروز و جشن دوم جشن مهرگان است که دارای قدمتی بالغ بر ۴ هزار سال می باشد.
جشن مهرگان در تفت
نحوه ی برگزاری جشن مهرگان در زمان ایران باستان
ایرانیان باستان با گردگیری کلی و خانه تکانی به استقبال جشن بزرگ مهرگان می رفتند. در این جشن نیز مانند عید نوروز سفره ‌ای پهن می کردند. سفره ‌ای که شامل مواد خوراکی و محصولات کشاورزی مانند گندم بوده است. آنها در این روز گرد هم جمع می ‌شدند و به دید و بازدید از اقوام و آشنایان و نزدیکان خود می پرداختند. کینه و کدورت ‌ها را از یاد برده و به همدیگر کارت پستال های تبریک جشن مهرگان را که به صورت دست ‌نوشته ‌بود هدیه می ‌دادند. مهم تر از همه به درگاه ایزد منان شکر می‌ کردند و برای داشتن سالی پر از خیر و برکت دعا می‌ خواندند و به جشن و شادی و سپاس از پروردگارشان می ‌پرداختند.
جشن مهرگان در تفت
نحوه ی برگزاری جشن مهرگان در زمان حال توسط زرتشتیان

جشن مهرگان در نزد زرتشتیان جایگاه ویژه ‌ای دارد. با اینکه قدمت این جشن به سال ها قبل از زمان زرتشت می رسد اما زرتشیان در حفظ آیین و سنت های آن نقش بسیار پررنگی داشته ‌اند. بعد از گذشت هزاران سال زرتشتیان همواره مهرگان را جشن می ‌گیرند و آداب و رسوم خاص خود را در این زمینه اجرا می کنند. آنها قبل از فرا رسیدن فصل پاییز خانه تکانی می ‌کنند و با رسیدن روز جشن لباس‌ های نو می‌ پوشند، سفره‌ ای مانند سفره‌ ی هفت سین پهن می ‌کنند، همگی دور این سفره جمع می‌ شوند و دعا می ‌خوانند و از خداوند بابت نعمت ‌هایش تشکر می ‌کنند.
جشن مهرگان در تفت

آنچه بر سفره ی جشن مهرگان گذاشته می شود
یکی از رسم و رسوماتی که در مورد جشن مهرگان وجود دارد رنگ سفره ی آن می باشد. سفره ‌ی مهرگان به رنگ ارغوانی است و عده ی زیادی این رسم را رعایت می کنند. رنگ ارغوانی در ایرانِ باستان نماد قدرت و کمال و آرامش و نجابت و شادمانی است لذا این رنگ همواره دارای ارزش و احترام بوده و است. از طرفی درفشِ کاویانی کاوه ی آهنگر که ضحاک ماردوش را شکست داده نیز به رنگ ارغوانی بوده است. لذا زرتشتیان سفره‌ ی ارغوانی پهن می کنند و آینه و شمعدان بر روی آن قرار می دهند. این دو مورد نماد روشنایی است. آنها آب را که در اعتقاداتشان نماد پاکی و جریان زندگی است بر سفره می گذارند و میان سفره آویشن قرار می دهند تا بدی ها و پلیدی ‌ها را دفع کند و سلامتی و تندرستی را برای عزیزانشان به ارمغان بیاورد، مورد بعدی سیب است که به نشانه ی مهرورزی و زایندگی بر سفره قرار داده می شود، زرتشتیان سنجد را هم به عنوان نماد محبت و دوستی و انار را به عنوان نماد عشق و پیروزی در این سفره ‌ی ارغوانی قرار می دهند. علاوه بر اینها در میان سفره خرمای خشک می گذارند و آن را نماد قدرت و مقاومت می دانند. عود و اسپند و گلاب و زعفران را نیز به عنوان نماد زیبایی و بوی خوش و نیز خوشه‌ های گندم و نان و سکه را برای خیر و برکت و فراوانیِ روزی در وسط سفره قرار می دهند. در نهایت آتشی روشن می کنند و به دور آن می نشینند. همچنین به آتشکده ‌ها که نیایشگاهِ زرتشتیان است می روند. مهرگان‌ خوانی و شاهنامه‌ خوانی و آفرین‌ خوانی می کنند و به شادی و شادمانی می‌ پردازند.
جشن مهرگان در تفت
برگزاری جشن مهرگان در نقاط مختلف ایران
امروزه جشن ‌ها و شادی‌ ها بسیار کمرنگ شده اند و حال و هوای گذشته را ندارند. تعداد آنها نیز به شدت کاهش یافته و شاید به تعداد انگشتان دست هم نمی رسد. شاید تنها جشن هایی که از زمان ایران باستان به جا مانده جشن شب یلدا و عید نوروز باشد. در این میان مناطقی هم هستند که جشن مهرگان را برگزار می کنند. از جمله ی این مناطق استان یزد، شهرستان تفت است. معمولا آیین مهرگان بر اساس گاهشمار قدیم زرتشتیان در آتشکده ی محله سرده شهرستان تفت برگزار می شود. قطعا مشاهده ی این جشن باستانی در این شهرستان تاریخی برای گردشگران داخلی و خارجی جالب و جذاب است. لازم به ذکر است افرادی که هنوز به برگزاری جشن مهرگان می پردازند از طرفداران دین و آیین زرتشت هستند. آنها همواره برای این جشن باستانی ارزش قائل اند و تلاش می کنند هر ساله آن را باشکوه بیشتری برگزار کنند. آن ‌ها معمولا برای برگزاری جشن مهرگان به آتشکده ‌ها می ‌روند و با خواندن سرود و دعا به جشن و شادی می پردازند. جشن مهرگان مخصوصا در روستاهای ایران که دارای اهالی زرتشت هستند باشکوه‌ بیشتری و به مدت ۶ روز برگزار می ‌شود. اهالی تفت و نیز اردکان با سر دادن نوای سرنا و دف زنی به شادی و پایکوبی می ‌پردازند و این روز را گرامی می دارند. از دیگر مناطقی که دارای تعداد زیادی زرتشتی است استان کرمان است. زرتشتیان کرمان تا حدود سی سال پیش در روز جشن مهرگان به یاد گذشتگان خود مرغی را قربانی می‌ کردند اما امروزه این رسم به فراموشی سپرده شده است و تقریبا کسی این کار را انجام نمی دهد. از دیگر مناطق ایران که جشن باستانی مهرگان در آن بر پا می شود استان کردستان است. این جشن باستانی توسط کردها در غار کرفتو برگزار می ‌شود.
جشن مهرگان در تفت
جشن مهرگان در استان کرمانشاه نیز با نوازندگی دسته‌ جمعی سازی به نام تنبور همراه است. بعد از جشن و شادمانی در این روز همه به سمت آتشکده حرکت می‌ کنند و در آنجا به خواندن دعا و سرود می پردازند و شکر نعمت‌ های پروردگار را به جای می آورند. در تهران، یزد، کرمان و شیراز نیز انجمن زرتشتیان تلاش می ‌کنند جشن مهرگان را حفظ کنند. به همین خاطر هر ساله باشکوه بیشتری آن را برگزار کرده و برای آشنایی سایر افراد با این جشن بزرگ و باستانی تبلیغاتی انجام می دهند. به حقیقت که برگزاری جشنی مانند مهرگان با ایین و آداب جالب و مثبتی که دارد می تواند بهانه ای برای در کنار هم بودن و شکر خداوند را به جای آوردن و شادی کردن باشد. برای مشاهده جشن مهرگان از نزدیک می توانید راهی شهری مانند یزد شوید و مهرگان را تقریبا به همان شکلی که در گذشته بر پا شده ببینید.

سنت جالب مردم کاتالونیا در ساخت مجسمه های کوچک در ایام کریسمس
ادامه مطلب

امتیاز دهید (چپ بیشترین)

این مطلب چقدر برای شما مفید بود؟

برچسب ها :

اشتراک گذاری

اشتراک در
اطلاع از
guest
0 نظرات
بازخورد (Feedback) های اینلاین
مشاهده همه دیدگاه ها
[search_hotel]
  • محبوب ترین ها
  • آخرین مقالات
  • منتخب سردبیر