لوگو ایران هتل آنلاین
Search
Close this search box.
خانه >> آداب و رسوم >> سنت جالب مردم کاتالونیا در ساخت مجسمه های کوچک در ایام کریسمس
سنت جالب  مردم کاتالونیا در ساخت مجسمه های کوچک در ایام کریسمس

سنت جالب مردم کاتالونیا در ساخت مجسمه های کوچک در ایام کریسمس

اسپانیا یکی از زیباترین کشورهای جهان و از محبوب ترین مقاصد گردشگری است که سنت های جالب و دوست داشتنی در همه عرصه ها دارد. قبلاً نیز در مورد برخی از سنت های جالب این کشور مانند گرانقیمت ترین غذا یا کلوچه های خوشمزه اش مطالبی نوشته ایم اما باید اذعان کرد که چیزهای شگفت انگیز و متفاوت در این کشور تمامی ندارند. اگر می خواهید به زودی به اسپانیا سفر کنید و هنوز نمی دانید به کدام قسمت از این کشور بروید توصیه ما به شما این است که هوشمندانه سفر کنید و منطقه کاتالونیا و بارسلونا را انتخاب کنید تا با شگفتی هایی باور نکردنی روبرو شوید. با ایران هتل آنلاین همراه باشید.

صحنه معروف به «pessebre» یک تصویر معروف در میان اسپانیایی هاست که تولد عیسی مسیح را به تصویر می کشد و تمامی مظنونین همیشگی در آن حضور دارند. مریم و یئسف در حال نگاه کردن به عیسی مسیح تازه متولد شده هستند که در داخل ننوی خود به خواب رفته است. گاو نر نیز در تصویر هست که در حال چریدن دیده می شود و چندین چوپان نیز به چشم می خورند. اما اگر با دقت بیشتری نگاه کنید در میان این چهره های مشهور یک شخصیت قدیمی پنهان را می بینید که شلوارش را پایین کشیده و در حال اجابت مزاج است.

این شخصیت که با نام «کاگانر» (caganer) به معنای «تطهیر کننده» شناخته می شود نماد کریسمس در منطقه کاتالونیا در شمال شرقی اسپانیا به شمار می آید. این مجسمه یک کشاورز را نشان می دهد که شلواری سیاه رنگ، همراه با پیراهن سفید و کلاه سنتی کاتالونیایی قرمز رنگ معروف به «بارِتینا» (barretina) پوشیده است. البته ممکن است نمونه هایی از این مجسمه سنتی پرطرفدار را در حال کشیدن پیپ یا خواندن روزنامه نیز ببینید.

مارک ایگناسی کورال، مرد 53 ساله اهل بارسلونا که در زمینه جمع آوری کلکسیون این مجسمه فعالیت می کند با خنده می گوید: «این شبیه یک بخش بامزه و خنده دار از چیزی است که قرار بود خیلی جدی باشد، تولد عیسی مسیح». بله این شخصیت چنان در کاتالونیا مشهور و محبوب است که که یک انجمن در کاتالونیا که کورال نیز عضو آن است، با عنوان «انجمن دوستان کاگانر» (L’associació Amics del Caganer) به آن اختصاص داده شده است. این انجمن که در سال 1990 میلادی تاسیس شده نزدیک به 70 نفر عضو دارد که برخی از آن ها در نقاطی دوردست مانند ایالات متحده زندگی کرده و سالی دو بار در جلسه انجمن شرکت می کنند.

کاگانرهای سنتی معمولا از گل ساخته شده و در کوره ای با دمای 1.000 درجه سانتیگراد قرار داده می شوند و پس از آن مورد رنگ آمیزی قرار می گیرند. با رشد صنعت ساخت این مجسمه، تغییراتی نیز در ظاهر کاگانر صورت گرفته است و اکنون انواع مختلفی از آن، هم از لحاظ طراحی و هم جنس، ساخته می شود. کورال که قفسه های کتابخانه او با بیش از 200 کاگانر مختلف تزیین شده می گوید: «من یکی دارم که از صابون ساخته شده است، یکی دیگر از شکلات، اما این ها برای خورده شدن درست شده اند. نوع شیشه ایش را هم دارم و برخی را هم دیده ام که از کپسول های نسپرسو ساخته شده اند».
caganer

ریشه مجسمه کاگانر که در سنت های قدیمی و محلی کاتالونیا حضور دارد، مبهم است اما اکثراً بر این نکته توافق دارند که تاریخچه آن به اواخر قرن هفدهم یا اوایل قرن هجدهم باز می گردد، دورانی که سبک هنری موسوم به «باروک» (Baroque) (سبک هنری پیچیده و پرجزییات که بین سال های 1600 تا 17540 در اروپا حکمفرما بود) در کاتالونیا و کل اسپانیا بر روی رئالیسم در هنر، مجسمه سازی و ادبیات تمرکز داشت. جوردی آروگا و جوزپ مانیا در کتاب خود با عنوان « El Caganer » چنین می گویند: «این زمانی بود که با رئالیسم مفرط شناخته می شد… که همه آن به مقدار بسیاری زیادی بر تشریح زندگی و سنت های محلی متمرکز بود. در این دوره، شرایط کاری و زندگی خانوادگی نیز به عنوان تم هایی هنری مورد استفاده قرار می گرفتند.».
یکی از تصویرسازی های واقعی زندگی در آن دوران مجسمه «کاگانر» بود. دلیل این که ساخت این مجسمه از نسلی به نسل دیگر منتقل شده بسیار واضح است: ایده تطهیرسازی در این منطقه همواره مطرح بوده و در همه چیز رسوخ کرده است، از خوش یمنی گرفته تا سعادتمندی و سلامتی. انریک اوکلای داکال، یک تاریخ شناس برجسته و استاد بازنشسته دانشگاه پمپئو فابرا در بارسلون در این باره می گوید: «مدفوع معادل حاصلخیزی معادل پول معادل خوش شانسی و آبادانی است. یا باید گفت که مردم شناسان اینگونه باور دارند». مارک آلوس پلا که مجسمه کاگانر می سازد و خانواده اش مالک بزرگ ترین کارگاه تولید این مجسمه در جهان با نام « caganer.com» است در این باره چنین می گوید: «گفته می شود که قرار ندادن مجسمه کاگانر در ننوی بچه بدشانسی می آورد». او پیش بینی می کند که در سال پیش رو فروش مجسمه کاگانر از مرز 30.000 عدد در منطقه فراتر رود.

جالب این که به جای نگاه کردن به این مجسمه به عنوان یک ناهنجاری، رفتاری زشت و یا تنها یک تصویر گرافیکی، کاتالونیایی ها به کاگانر به چشم یک عمل طبیعی نگاه می کنند. کورال با خنده می گوید: «ما آن را بی ادبی نمی بینیم. منظورم این است که به بی ادبی هنگامی که به دستشویی می روید. ما همه چیزهایی را مخفی می کنیم و در جامعه ای هستیم که داریم همه چیز را مخفی می کنیم. برای مثال ما مرگ را مخفی می کنیم».
رسم و رسومات کاتالان

البته کاتالان ها تنها به یک سنت مربوط به ایام کریسمس قانع نمی شوند. یک مجسمه دیگر با نام «کاگا تیو» (Caga Tió) که به معنای «کنده تطهیر کننده» یا «کنده در حال دفع مدفوع» که با نام «کنده کریسمس» نیز شناخته می شود یکی دیگر از نمادهای بسیاری از خانه های کاتالانی در سنت های آماده شدن برای جشن کریسمس است. در جشن بسته شدن نطفه عیسی مسیح با عنوان «نطفه مقدس» (Immaculate Conception) که روز 8 دسامبر هر سال جشن گرفت می شود، خانواده ها شروع به به این مجسمه تکه های غذا می خورانند. در عصر قبل از روز کریسمس و روز کریسمس پتویی روی این مجسمه انداخته می شود تا پس از خوردن غذای کافی گرم باقی بماند و کودکان در حالی که با یک تکه چوب آن را کتک می زنند سرودی را تکرار می کنند که «کاگا تیو» را تشویق به اجابت مزاج می کند. بدین ترتیب این کنده چوبی که نمی تواند مدفوعی تولید کند، هدیه های کریسمس را تطهیر یا متبرک می سازد.

قبل از زدن تیو با چوب، کودکان به دیگر بخش های خانه رفته و از او می خواهند که برایشان هدیه بیاورد و در این حین، والدین آن ها تنقلاتی مانند شیرینی کریسمس را زیر پتویی که روی مجسمه انداخته اند قایم می کنند. اوکلای داکال در این باره می گوید: «تیو ظاهراً یک ایده کریسمسی بسیار قدیمی است… در قرون وسطی، ساخت این مجسمه در سراسر اروپا شکل گرفت، از اسکاندیناوی تا غرب دریای مدیترانه: ایده «کنده یول» [Yule Log] که تا شروع جنگ جهانی دوم وجود داشت».
Catalan Christmas tradition
اما چه چیزی در مورد این مجسمه ها باعث جلب توجه و کسب محبوبیت در میان کاتالانیایی ها شده در حالی که مردم سایر نقاط جهان آن را یک نوع بی ادبی و توهین می دانند؟ کورال در پاسخ به این سوال چنین می گوید: «من عاشق تخطی از هنجارها هستم، سنتی که نمایندگی می کنند و هنری که در خود دارند. کاگانر یک کیفیت ساختارشکن جذاب دارد، زننده اما دوست داشتنی». در واقع، تم های تطهیر سازی تنها متعلق به دوران کریسمس نیستند بلکه در فرهنگ منطقه کاتالونیا، از ضرب المثل و عبارت زبانی گرفته تا هنر در طول تاریخ رسوخ کرده است. اوکلای داکال می گوید: «این سنت با میل کاتالانی و اسپانیایی مساوات بشر همخوانی دارد: همه اجابت مزاج می کنند، هر چقدر که شخصیت هایی مهم باشند».
Catalan Christmas tradition

وقتی که به زبان می رسد، زبان کاتالونیایی پر از عبارات و جملات مربوط به مدفوع است. برای مثال در زبان فارسی وقتی می خواهند بگویند از رابطه بسیار نزدیک دو نفر سخن بگویند از عبارت «یار غار» برای آن استفاده می کنند اما در زبان اسپانیایی این مضمون با عبارت « como uña y carne» به معنای «مثل ناخن و بدن» استفاده می شود، در حالی که در زبان کاتالانی گفته می شود که این دو مانند « cul i merda » به معنای «مدفوع و باسن» هستند. اوکلای داکال می گوید: «یک کلیشه در مورد زبان های ژرمنی وجود دارد مبنی بر اینکه این زبان ها پر از عبارات مربوط به مدفوع هستند، در حالی که در زبان های رومی تاکید بر قدرت مردانگی است اما واقعیت این است که سنت اسپانیایی، و به طور ویژه سنت مدفوعی کاتالانی این باور را نقض می کند».

تطهیر سازی در هنر و ادبیان کاتالونیا در قرن های گذشته تاکنون نیز نمود خاصی داشته است. رابرت هیوز، منتقد مشهور هنری، در کتاب خود با عنوان «بارسلونا» (Barcelona) که به تاریخ، هنر و فرهنگ کاتالان می پردازد، در بخش مروبط به آثار خوان میرو می گوید که تصویر کاگانر «دخولی غیرقابل تردید در هنر قرن بیستم می کند». وقتی که نگاهی دقیق به نقاشی میرو در سال 1921-1922 با نام «مزرعه» (The Farm) داشته باشیم بچه ای را می بینیم که در کنار مادرش نشسته و اجابت مزاج می کند در حالی که مادرش مشغول شستن است. هیوز می گوید: این پسربچه «کسی نیست جز کاگانر کریسمس های دوران کودکی میرو. شاید هم خود میرو باشد، نقاش آینده مجسمه مرد و زن در مقابل یک تله مدفوع».
Catalan Christmas tradition

همچنین نویسندگان کاتالانی نیز از مدفوع و اجابت مزاج در نوشته های خود استفاده کرده اند و هیوز نیز بر این باور است که این موضوع در سنت فولکور کاتالونیا نهادینه شده است: «همواره تلاشی شدید برای جای دادن شوخی های مدفوعی در سرودهای فولکلور، شعرهای فولکلور و نظم گفتاری ادبی در کاتالونیا وجود داشته است».
یکی از حوزه های فرهنگ کاتالانی که شاید فکر کنید از این سنت دور مانده فرهنگ غذایی باشد که البته کاملاً در اشتباه هستید. برای مثال ممکن است به یک نانوایی یا شیرینی پزی در این منطقه بروید و با یک نان شیرینی جالب روبرو شوید که به آن « pet de monja» به معنای «باد معده راهبه» گفته می شود.

حتی سیاست کاتالان ها نیز از این سنت جدا نمانده است زیرا تلاش های اخیر این منطقه برای استقلال از اسپانیا با افزایش فروش مجسمه کاگانر همراه بوده است. کارلس پوجدمون، رهبر تبعید شده منطقه خودمختار کاتالونیا در این منطقه بسیار محبوب است و در سال 2017 مجسمه ای خاص از کاگانر که برای حمایت از وی طراحی شده بود در بازارهای منطقه نایاب شده و تماماً به فروش رفت.
Catalan Christmas tradition

اگر چه مجسمه کاگانر به شهرت و اعتبار جهانی درخت کریسمس نرسیده اما رفته رفته در خارج از کاتالونیا نیز در حال شناخته شدن است. این مجسمه سال هاست که در مناطقی از پرتغال و در شهر ناپل طرفداران زیادی پیدا کرده است. کورال می گوید: «در انجمن کاگانر ما اعضایی از ایتالیا، آلمان، ژاپن و ایالات متحده داریم و این نشان می دهد که این یک جامعه بین المللی است». در واقع نیمی از کاگانرهای صادراتی تولید شده در کارگاه « caganer.com» به ایالات متحده فرستاده می شوند که در میان مجسمه های پرفروشی مانند مجسمه باراک اوباما، هیلاری کلینتون، دونالد ترامپ و دیوید بوی قرار می گیرند. آلوس پلا در پایان سخنانش چنین می گوید: «برای بسیاری از چهره های مشهور، داشتن کاگانر شخصی به یک افتخار تبدیل شده است. منظورم این است که اگر یک کاگانر نداشته باشید این روزها شخص مهمی به شمار نمی آیید».

فستیوال یخ و برف 2019 چین
ادامه مطلب
امتیاز دهید (چپ بیشترین)

این مطلب چقدر برای شما مفید بود؟

برچسب ها :

اشتراک گذاری

اشتراک در
اطلاع از
guest
0 نظرات
بازخورد (Feedback) های اینلاین
مشاهده همه دیدگاه ها
[search_hotel]
  • محبوب ترین ها
  • آخرین مقالات
  • منتخب سردبیر