خانه >> ایرانگردی >> روستای قطرم بافق، خواهر کویری ماسوله
روستای قطرم بافق، خواهر کویری ماسوله

روستای قطرم بافق، خواهر کویری ماسوله

کمتر کسی است که اهل سفر باشد و نام ماسوله را نشنیده باشد. شهرت ماسوله با آن معماری خاص خود و طبیعت چشم نوازش اکنون مرزها را درنوردیده و حتی در بین گردشگران خارجی نیز نامی آشنا است. وجود دهکده ای همچون ماسوله آن هم در قلب سبز گیلان که سرزمنیی حاصلخیز و پربارش است شاید آنچنان هم دور از انتظار نباشد، چراکه انسان ها همواره به دنبال سرزمین های حاصلخیز و پربرکت برای زندگی بوده اند؛ اما هستند مردمانی که در کشور چند اقلیمی مان دور از سرسبزی و سرزمین های پرآب در دل کویر، در هم نشینی و مصاف با آفتاب سوزان سرزمینی را آباد کرده و با طبیعت اخت شده و از کمترین مواهب آن بیشترین بهره را برده و با صبر و هوشمندی به دشت های سوزان زندگی بخشیده اند. یکی از مناطق گرم و خشک کشورمان یزد است که به سبب جاذبه های دیدنی بسیار هر ساله نظر گردشگران زیادی را به سمت خود جلب می کند؛ از این رو هتل های یزد را می توان ازجمله پرطرفدارترین و شلوغ ترین هتل های ایران در ایام گوناگون سال دانست.
کرمان، سمنان، سیستان و بلوچستان و بسیاری از استان های دیگر که در پهنه خشک کشورمان با تاریخی پرافتخار و مردمانی سخت کوش سر از خاک برداشته اند، نمونه همان مردمانی هستند که آموخته اند چگونه با طبیعت خشک و کم جان اطرافشان کنار بیایند و چراغ زندگی را روشن نگاه دارند. در این میان یزد با آن تاریخ پر افتخار و سازه های بادی و قنات های شگفت انگیزش شهره عام و خاص است؛ شهر قنات و قنوت با مردمانی که مناعت طبعشان مثال زدنی است. این بار در یزد کویری سفری خواهیم داشت به چهل و سه کیلومتری بافق، دامنه کوه باجگان و در دره ای کوهستانی که نگینی سبز را در خود جای داده است. اقلیم این دره کوهستانی که در مرز کرمان و یزد روستایی قرار دارد بسیار اعجاب برانگیز است. روستای قطرم بافق نگین سبز رو گرفته در پشت کوه ها که کمتر شناخته شده اما جذاب است و حتما ارزش سفر کردن را دارد.

روستای قطرم بافق

جاده آسفالته بافق به قطرم آغاز حرکت ما است. در مسیر حرکت به سمت روستا و در نزدیکی دشت قطرم، ماسه های بادی در ترکیبی از گونه های گیاهی چشم نوازی می کند. کوه های بلند باجگان همچون حصار روستا را احاطه کرده اند؛ به گونه ای که روستا در نگاه اول قلعه ای سرسبز به نظر می رسد که کوه ها همچون دیواره های بلند آن را در بر گرفته اند. روستای قطرم از شمال، جنوب و شرق با کو ه ها محصور شده که خود یک حفاظ طبیعی در برابر حملات راهزنان بوده و و تنها راه ورودی اش از سمت غرب روستا است. کوه باجگان مرتفع دارای شیبی تند و البته فاقد پوشش گیاهی است و برای سنگ نوردی و کوهنوردی گزینه بسیار مناسبی است.
روستای قطرم یزد
روستای قطرم بافق در داخل دره کشیده شده و شکل آن دقیقا قالب دره است. در این روستا میزان بارش به علت ارتفاع بیشتر باجگان دو برابر بافق است. بخشی از کوه بر اثر گذر زمان و فرسایش، تغییر شکل داده و از بافت اصلی جدا شده و شکلی همچون دسته هاون دارد؛ این بخش در بین اهالی روستا جوغن نامیده می شود. در بدو ورود به روستای یاد شده خانه ها و معماری روستا چشم نوازی می کند؛ خانه هایی که همانند باغ ها و مزارع بافتی پلکانی دارند.

روستای قطرم یزد

معماری روستای قطرم

دیواره خانه ها سنگی است و درب های وردی کوتاه و کوچک هستند. کوچه ها همه مسقف و غیر هم سطح هستند. این کوچه های زیبا و البته کمی بامزه کوچه آشتی کنان نامیده می شوند. مردم هوشمند آن دوران برای در امان ماندن از گرمای سوزان تابستان و برف سنگین زمستان و همچنین تامین امنیت روستا کوچه ها را مسقف کرده اند. درختان ارس، بنه، انجیر کوهی و گیاهان دارویی آنغوزه و زیره از پوشش های گیاهی اطراف روستا است و طبیعت اطراف آن زیستگاه حیواناتی مانند بز، قوچ، کل، میش، کبک و تیهو می باشد. اطراف روستا چندین چشمه آب قرار دارد که آب شرب روستا را تامین می کنند.
روستای قطرم یزد
ازجمله چشمه های اطراف روستا می توان به چشمه درب گوشین، سنگ قصاب و چشمه آب سی بزی اشاره کرد که خود حکم زیارتگاه و قدمگاه را برای اهالی دارند. همچنین چشمه درب دژ یا دز که اطراف آن ستون های سنگی با اشکال گوناگون و زیبا وجود دارد و بالای چشمه قلعه تاریخی دختر قرار دارد. منبع اصلی آب روستا چشمه ای در شش کیلومتری آن است که در دل کوهستان قرار دارد و اطراف آن را نیزاری فرا گرفته است. آب چشمه جریان پیدا کرده و به شکل رودخانه ای از وسط روستا عبور می کند. یکی دیگر از شگفتی های روستای قطرم سیستم آب رسانی و ذخیره سازی آن است. آبی که وارد روستا می شود از تمام منازل مسکونی روستا به شکل پلکانی عبور می کند. در حیاط هر خانه حوضچه ای برای شستشو و ذخیره آب قرار دارد که از آب رودخانه پر می شود و همین جریان آب یکی از مهم ترین ارکان شکل گیری معماری خانه های روستا و باغات و مزارع است.
روستای قطرم یزد
وجود قبرستان قدیمی خورشیدی در ورودی روستا، قلعه دختر در لبه پرتگاه، چشمه آب سی بزی، آرامگاه پیر قطرم که بسیار مورد احترام اهالی است و چراغ های پیه سوز قدیمی همه نشان از قدمت چندین ساله این روستای زیبا دارند. اما آنچه که این روستای کوچک در دامنه کوهستان باجگان را جذاب می کند اقلیم جالب آن است. روستا درست در درون دره کشیده شده است و دامنه شمالی آن کاملا آفتاب گیر است. میزان تابش نور خورشید در این قسمت بیشتر از دامنه ی جنوبی است، به همین سبب دامنه شمالی روستا مکان مناسبی برای کشت محصولات گرمسیری نظیر خرما و مرکبات می باشد. برخلاف دامنه شمالی دامنه جنوبی اصلا آفتاب گیر نیست و محل مناسبی برای کشت محصولات سردسیری مثل بادام و زردآلو و گردو است. نکته اعجاب انگیز آن است که این اقلیم معجزه وار در پهنه محدود یک روستای محصور در کو های سربه فلک کشیده اتفاق افتاده است.
روستای قطرم یزد

زنان هنرمند روستا با سرشاخه های بادام کوهی حصیربافی کرده و جارو، سبد و بادبزن درست می کنند. هنوز هم هستند زنانی که از پشم گوسفند برای خانوادشان کلاه و کت می بافند و این هنر را زنده نگه داشته اند. زنان قدیمی روستا هنوز هم دامن پرچین بلند با چارقد را استفاده می کنند و مردان ریش سفید پیراهن جلو بسته دو دکمه با جلیقه و کت را با شلوارهای پاچه گشاد مشکی به تن می کنند. بوی نان کماج روستای قطرم هوش از سر هر مسافری می برد. اگر در آغاز فصل پاییز راهی قطرم شوید و خشکسالی امان داده باشد به مراسم باشکوه انار چینی خواهید رسید.
در این ایام بوی رب انار زنان قطرمی در کوچه پس کوچه های روستا می پیچد و در هر خانه ای را که بزنید بساط پخت رب انار برپا است. بادمجان قطرم هم بی شک خوشمزه ترین بادمجانی است که تا به حال خورده اید و همین باعث شده تا شهرت کشک بادمجان این روستا از مرزهایش فراتر رود. قطرم در میان شوره زارها و طبیعت کویری بافق فرصت مناسبی برای لحظه ای آسودن از حکومت بلامنازع خورشید است. هوای ملایم کوهستان در کنار چشمه های آب، درختان بادام کوهی و سایه سار باغات روستا و معماری بی نظیرش فرصت مغتنمی در دل کویر است.

روستای قطرم یزد

موزه آب امیر چخماق یزد
ادامه مطلب

امتیاز دهید (چپ بیشترین)

این مطلب چقدر برای شما مفید بود؟

برچسب ها :

اشتراک گذاری

اشتراک در
اطلاع از
guest
0 نظرات
بازخورد (Feedback) های اینلاین
مشاهده همه دیدگاه ها
[search_hotel]
  • محبوب ترین ها
  • آخرین مقالات
  • منتخب سردبیر