کاخ های کریستالی مکزیک
این روزها که بحث احداث دیوار در مرز ایالات متحده با مکزیک داغ داغ است بارها نام مرز مشترک مکزیک و آمریکا را شنیده ایم. این بار اما بدون هیچ تلخی و دیواری خودمان را به جایی در مرز مکزیک و آمریکا می رسانیم. ایالت چیواوا در مکزیک بزرگترین ایالت این سرزمین است و جنگل های جادویی و دره های مسحور کننده، طبیعت آن را خاص و خارق العاده کرده اند. منطقه نایکا در این ایالت مقصد نهایی ماست. سالها قبل درست در سال 1794 میلادی یک معدن نقره، سرب و روی در این منطقه کشف شد که در اعماق زمین و صحراهای سوزان منطقه نایکا قرار داشت. معدن که به نام نایکا شهره می شود ثروت بسیاری را برای معدن داران به ارمغان می آورد و گاهی هم به دلیل مناقشاتی سیاسی تعطیل می شود اما در حوالی سال 1910 در جریان حفاری معدن در عمق 120 متری صحراهای سوزان، غاری کشف می شود که پر از کریستال های شفاف و کوچک و شکننده بود. 
غاری بی نهایت زیبا که کریستال های حداکثر یک متری تمام دیواره ها و کف غار را پر کرده و به غار کریستال های شمشیری شهره می شود. کریستال هایی از جنس گچ که بسیار برنده و تیز بودند. غار بسیار مورد توجه قرار می گیرد و گردشگران زیادی را متوجه خود می کند اما همین حضور آدم ها زیاد به مذاق کریستال ها خوش نمی آید و کریستال ها دچار شکستگی نیز می شوند. سال ها از کشف این غار می گذرد و معدن دوباره به فعالیت های خود و استخراج نقره، سرب و روی ادامه می دهد. تا اینکه نود سال بعد در آوریل سال 2000 میلادی، دو معدنچی به نام خوآن و پدرو سانچس، به هنگام حفر یک تونل در عمق 300 متری زمین که از غار شمشیری می گذشت، به یکباره با صحنه ای خارق العاده روبرو می شوند که پاهایشان را میخکوب می کند.
یک غار دیگر که این بار کریستال هایش به طرز خارق العاده ای متفاوت بودند. این کشف شوکه کننده سبب می شود تا به سرعت مهندس گونزالو سرپرست آن روزهای حفاری را در جریان این کشف قرار دهند. گونزالو در اولین نگاه به خوبی در می یابد که با یک پدیده خاص و منحصربفرد روبروست. چند روز از این کشف خارق العاده می گذرد و گونزالو متوجه می شود که برخی از کریستال ها بر اثر بی احتیاطی و گاه کنجکاوی معدن چی ها دچار آسیب شده اند و تصمیم می گیرد تا یک درب آهنی بر ورودی غار نصب کند.
حتما با نگاه کردن به کریستال ها سرما زیر پوست تان رخنه کرده و شما را به یاد سیبری و سرمای استخوان سوزش انداخته است ولی این کریستال ها اصلا از جنس یخ نیستند. شاید جالب باشد اگر بداند در روزهای اولیه کشف غار یکی از کارگران معدن که قصد خارج کردن تکه هایی از کریستال ها را داشت با کیسه ای داخل می شود اما موفق به خروج نمی شود چرا که دمانی 58 درجه ای و رطوبت 90 درصدی هوا مجال نفس کشیدن را به او نمی دهد و کارگر بیچاره آب پز می شود! تصور این حجم از گرما و این کریستال های زیبا و روشن واقعا سخت است. کریستال ها که از جنس سلنیت هستند بسیار درخشان و زیبا به نظر می رسند و شفافیت شان چشم ها را خیره می کند. اما این کریستال ها که در اصل گچی هستند بسیار شکننده اند و البته تیز و برنده.
از همان روزهای ابتدایی کشف این غار زمزمه ها برای انجام مطالعات زمین شناسی بر روی این گنجینه خارق العاده قوت می گیرد و بالاخره در سال 2001 با همکاری معدن نایکا عملیات تحقیق و مطالعه بر روی این کریستال های حیرت انگیز آغاز می شود تا پرده از راز شکل گیری این غول های درخشان و زیبا برداشته شود.
اما داخل غار تا نیمه پر از آبی گرم بود که انجام تحقیقات را دشوار می کرد معدن نایکا با پمپ هایی شروع به تخلیه آب غار می کند و کم کم کف غار نیز پیدا می شود. با تخلیه شدن آب پای کارشناسان به این دنیای عجیب و غریب باز می شود اما دمای بالا و رطوبت نفس گیر غار سبب می شود تا نتوانید بیشتر از ده دقیقه در این محیط دوام بیاورید. عدم توانایی بدن در مواجهه با این شرایط آب و هوایی و ایجاد توهم های ذهنی ناشی از گرما خیلی زود شما را از پا در می آورد. با این شرایط اما محققین دست به کار شده و با تجهیزات خنک کننده و لباس های خاص، خود را به غار رساندند اما در همین حال نیز نتوانستند بیشتر از 45 دقیقه در محیط غار باقی بمانند. با نگاه کردن به تصاویر این غار شگف انگیز و محققانی با لباس های خاص و نارنجی حتما شما هم به یاد فیلم های فضایی افتاده اید!
اما تخلیه آب تا سال 2017 ادامه پیدا می کند و در طی این مدت زمین شناسان بسیاری با هماهنگی دولت مکزیک خود را به این غار نعلی شکل رسانده و تحقیقات زیادی را در رابطه با قدمت و نحوه شکل گیری کریستال ها انجام داده اند. غاری که بر روی گسل نیکسی قرار گرفته است. اولین نکته گرمای قابل ملاحظه درون غار است. این گرما محصول ماگماهایی است که از فعالیت 26 میلیون سال قبل آتشفشان ها در این منطقه به یادگار مانده اند. ماگماها در زیر زمین آب را آرام آرام گرم می کنند و دمای هوا را بالا می برند. با گرم شدن آب یون های سولفید شروع به حل شدن در آب کرده و آب را اشباع می کنند. آب سطحی خنک اکسیژنه اما در تماس مستقیم با آب گرم اشباع شده قرار می گیرد ولی به دلیل تفاوت چگالی هرگز با یکدیگر مخلوط نمی شوند. اکسیژن به آرامی از آب سرد به آب گرم هیدراته شده منتقل می شود و سبب می شود تا سولفید به سولفات تبدیل شود. گچ سولفات هیدراته شده هم به مرور زمان شروع به کریستالیزه شدن می کند و یک کریستال متولد می شود.
آب گرم و غنی از مواد معدنی به همراه دمایی پایدار و البته انتقال آرام اکسیژن از آب های کم چگال به آب های چگال تر سبب می شود تا کریستال ها به مرور رشد کنند و قد بکشند. اینجا بیشتر شبیه یک کاخ رویایی از جنس کریستال است و البته آنقدر خاص و دست نیافتنی می نماید که لقب معبد کریستال ها به راستی برازنده آن است. دیواره های سرخ رنگ غار در کنار کریستال های بلورین گچی آنقدر زیباست که نفس تان را در سینه حبس می کند. یک ساختار که بیشتر متافیزیکی به نظر می رسد و ساعت ها شما را به فکر فرو می برد.
این کریستال ها بر اساس تحقیقات علمی زمین شناسان مطرح جهانی چیزی در حدود 500 هزار سال قدمت دارند و همین در آب بودن سبب شده تا اینقدر زیبا و سرحال باقی بمانند و اگر دوباره آب به آن ها برسد بازهم به رشد و قد کشیدنشان ادامه می دهند. تخلیه آب اما سبب شد تا کریستال ها در معرض تخریب قرار بگیرند و رشدشان متوقف شود. از دست دادن آب کریستال ها سبب شکننده شدن آن ها شده است. اما حالا که بازهم آب به داخل غار بازگشته است حال و روز کریستال ها هم بهتر است. ویلیام فوشاگ، زمین شناس آمریکایی، زمانی که موفق به ورود به درون غار شد کریستال ها را به بوته های گوجه فرنگی تشبیه کرد که در گوشه و کنار مکزیک بسیار به چشم می خورد. او این غار را پدیده زیبا و منحصر بفردی می نامد که هدیه ارزشمند طبیعت به انسان هاست. ظاهر غار گرچه زیباست اما این غار جزو خشن ترین چهره های طبیعت نیز هست!
یک کشف مهم دیگر هم در این غار صورت گرفت. کشف میکروب هایی که چیزی در حدود 10 هزار سال قدمت دارند و البته قدمت برخی از آن ها تا 50 هزار سال نیز می رسد. این کشف از آن جهت ارزشمند است که چطور این میکروب ها توانسته اند در شرایط سخت و مشقت بار این غار خشن دوام بیاورند و سال ها به حیاط خود ادامه بدهند. میکروب ها که از لحاظ ژنتیکی هم بسیار منحصربفرد و ناشناخته اند این امید را برای محققان فضایی تقویت می کنند که امکان وجود حیات در سیاره هایی با شرایط سخت و دماهای بالا امکان پذیر باشد.
محققان پیش بینی می کنند که در اعماق پایین تر زمین احتمالا غارهایی بیشتر با کریستال های بزرگتر قرار گرفته اند اما هنوز آثاری از این غارها بدست نیامده است. علاوه بر این کریستال های حیرت انگیز در مجاورت غار کریستال، غارهای دیگری هم با مساحت های کوچکتر و کریستال های ظریف تر در طول سال ها کشف شده اند. غار چشم ملکه، غار شکلاتی، غار شمع ها، غار شمشیری از دیگر غارهایی هستند که دیدنشان حتما شما را حیرت زده خواهد کرد. انتقال خیلی سریع دما نسبت به غار کریستال سبب شده تا این غارها کریستال هایی به مراتب کوچکتر داشته باشند.
بازدید از این غار شگفت انگیز اما حالا دیگر چند سالی است که میسر نیست چرا که حفاظت از این پدیده شگفت انگیز اهمیت بیشتری دارد و حضور آدم های بیشتر تنها به آسیب های بیشتر منجر می شود. متاسفانه یکی از راه های حفاظت از آثار تاریخی چه طبیعی و چه غیر طبیعی دور نگه داشتن آن ها از دسترس انسان هاست. به هر حال حتی معدود کارشناسان و محققین هم بدون لباس ها و تجهیزات خاص نمی توانند مدت زیادی را در غار سپری کنند اما بازدید از سایر غارهای کریستالی ممکن است و حتما ارزشش را دارد تا اگر روز روزگاری خودتان را به مکزیک رساندید سری به این غارهای خارق العاده بزنید. البته اگر تا آن روز هنوز امکان بازدید مهیا باشد، پس بهتر است عجله کنید این کریستال ها بسیار حساسند!
