جزیره سیسیل یکی از زیباترین و قدیمی ترین مناطق ایتالیاست که در بسیاری از موارد اولین گزینه گردشگران خارجی در ایتالیا محسوب می شود. این جزیره به خاطر تاریخچه مافیایی خود، بناهای تاریخی متعدد، لهجه متفاوت و البته غذاهای منحصربفردش شناخته می شود. اگر چه اسم جزیره سیسیل همواره با درگیری و رقابت مترادف بوده اما باور کردنی نیست که یک غذای محبوب در جزیره باعث وقوع جنگی نمادین در این منطقه شده باشد. به شما توصیه می کنیم که اگر قصد سفر به سیسیل را داشته و می خواهید بهترین غذاهای این منطقه را امتحان کنید تنها دغدغه شما رزرو هتل و سخت بودن زبان مردم سیسیل نباشد، زیرا چگونگی تلفظ اسم محبوب ترین غذای جزیره می تواند برایتان دردسرساز شود.
آگوست گذشته، وقتی که دانیلو فستا در یک اعتراض بست نشینی علیه سیاست های ضد مهاجرتی دولت ایتالیا و خوشامد گویی به پناهجویان در شرق سیسیل شرکت کرده بود، متوجه شد که بسیاری از همشهری های او با غذای مخصوص شهرشان در لنگرگاه های بندر کاتانیا حاضر شده است. این غذای خاص، «آرانچینی» (arancini) نام دارد و در واقع گلوله هایی از برنج سرخ شده هستند که با نخود سبز یا گوشت شکم پر می شوند. فستا در مورد آن روز چنین می گوید: «گروهی از هنرمندان آوردن آرانچینی را به عنوان نماد اعتراضات خود پیشنهاد داده بودند. لحظه شادی بود که فضای به شدت سیاسی را شکست». این گردهمایی مسالمت آمیز در واقع یک نمایش عمومی از انسجام برای حمایت از بیش از 100 مهاجری بود که در 15 آگوست سال 2018 توسط کشتی دیچیوتی نجات داده شده و اکنون 10 روز بود که از ورود آن ها به خاک ایتالیا جلوگیری می شد و متئو سالوینی، وزیر کشور ایتالیا اعلام کرده بود که این وظیفه دیگر کشورهای اتحادیه اروپاست که این مهاجران را بپذیرد.
بدنبال این تصمیم، برخی از فعالان اجتماعی تصمیم گرفتند که با این اسنک پرطرفدار و محبوب سیسیلی از مهاجران پذیرایی کنند. فستا می گوید: «آرانچینو یک غذای محلی است که به مهمانان گرسنه تعارف می شود. علیرغم این واقعیت، تحت تاثیر تمدن های متفاوتی که در قرون مختلف سیسیل را فتح کرده اند این غذا دچار تغییراتی شده است و البته نماد وحدت بین دو طرف دریا نیز شناخته می شود».
این غذای نمادین سیسیلی که به خاطر بافت خاص، سطح خارجی ترد و درون نرم و خوشمزه اش و البته پیام انسجام بخش خود مورد تحسین قرار گرفته در داخل جزیره سیسیل منبع درگیری و اختلاف بوده است. یکی از بزرگ ترین دلایل شهرت این غذا به عنوان یک غذای خیابانی که معمولاً در کافه ها و دکه های کنار خیابانی سرو می شود یا با پیچیده شدن در دستمال برای مصرف در خانه برده می شود، ابهام جنسیتی است که برای دهه ها در میان سیسیلی ها ایجاد کرده است.در حالی که مردم بخش شرقی جزیره از اسم مذکر آرانچینو برای آن استفاده می کنند، ساکنان بخش غربی سیسیل واژه مونث آرانچینا را برای این غذا به کار می برند. این اختلاف چنان داغ و مهم است که حتی شخصیت های بزرگ ایتالیا مانند چیارا فراگنی که یک طراح مد و فشن معروف در این کشور است به خاطر ترجیح یک نام بر دیگری مورد انتقاد قرار گرفت.
گائتانو باسیله، کارشناس تغذیه اهل سیسیل در این باره چنین می گوید: «این نبرد یک نماد از رقابت بین دو شهر بزرگ جزیره سیسیل، کاتانیا و پالرمو، است که از دعوا بر سر این غذا به عنوان میدان نبردی برای هژمونی فرهنگی خود بر کل جزیره استفاده می کنند». به گفته باسیله، لایه بیرونی سرخ شده، طلایی و گرد این غذا باعث شده که آرانچینو مانند یک لیمو ترش به نظر برسد که در لهجه سیسیلی نام «آرانچیو» را بر خود می گیرد و بدین ترتیب این غذای سیسیلی نام «آرانچینو» (arancinu) را دریافت می کند که به معنای لیمو ترش کوچک با بن مایه مذکر است. در لهجه سیسیلی اسامی مذکر معمولاً به حرف «u» ختم می شوند و بعد از این که ایتالیا جزیره سیسیل را تصرف کرده و از چنگ اعراب درآورد نام این غذا ایتالیایی شده و به «آرانچینو» با تلفظ «arancino» تغییر یافت.
باسیله ادامه ماجرا را چنین شرح می دهد: «اما سپس در سال 1986، تاجران پرتغالی به بندر پالرمو رسیده و با خود پرتقال شیرین آوردند که ایرانجا (laranja) نامیده می شد. از آنجایی که آن ها می خواستند آرانچینو سیسیلی یادآور مزه خوب این نوع پرتقال باشد، شهروندان پالرمو و مناطق اطراف نام این غذا را از آرانچینو با معنای مذکر به آرانچینا (arancina) با معنای مونث تغییر دادند. این تغییر زبانشناختی اما هیچگاه در بخش شرقی جزیره رخ نداد».
از آن لحظه به بعد، دو ساحل شهر شروع به توسعه دو نوع با اسامی و ظاهر متفاوت از آرانچینی کردند. باسیله می گوید: «نمونه های پالرمویی به همان شکل گرد اولیه باقی مانده و ریشه های عربی آن را با اضافه کردن زعفران به برنج حفظ کردند، نمونه های کاتانیایی به یک شکل مخروطی که نماد کوه اتنا بود و در ساحل شرقی جزیره قرار داشت درآمد».
حاکمان اسپانیایی گوجه فرنگی را در قرن پانزدهم میلادی به سیسیل آوردند اما به گفته باسیله، تنها در اواسط قرن نوزدهم بود که دو طرف جزیره پوره سیب زمینی موسوم به «پاساتا» (passata) را به دستورالعمل اورجینال که توسط اعراب در دوران قرون وسطی دیکته شده بود اضافه کردند. این موضوع باعث شده که آرانچینوی دو طرف جزیره به هم نزدیک تر شود و وقتی که سیسیل در سال 1861 بخشی از خاک ایتالیا شد آرانچینا و آرانچینو به طور رسمی به یک غذا و نماد فرهنگ غذایی شرق جنوب ایتالیا تبدیل شدند در حالی که تفاوت جنسیتی در نام این غذا همچنان پابرجا بود.
در آن دوران این موضوع برای کسی دردسرساز و ناخوشایند نبود. اما با ظهور رسانه های اجتماعی و افزایش نگرانی ایتالیا در مورد تئوری جنسیتی و شفافیت زبانی و تفاوت های بین مردانگی و زنانگی، به گفته فستا، این موضوع به «مادر تمام نبردهای سیسیلی» تبدیل شد. این درگیری چنان بالا گرفته و دردسرساز شد که معتبرترین موسسه ایتالیا در زمینه قانونگذاری زبانی در این ماجرا داخل شد.
در ژانویه 2016، این موسسه یک گزارش ویژه در مورد نزاع آرانچینو در مقابل آرانچینا منتشر کرده و خواستار یک راه حل سیاسی درست برای حل این درگیری شد. در این گزارش ادعا شده بود که هر دو نسخه و واژه صحیح بوده اما نسخه مونث کمی صحیح تر است زیرا میوه ها عموماً در زبان ایتالیایی اسامی مونث دارند.
استفانیا یانیزوتو، مشاور زبانشناسی مسنول تحقیق و انتشار این گزارش اعلام کرد که این موسسه نامه ها و ایمیل های زیادی برای حل نزاع آرانچینو در برابر آرانچینا دریافت کرده و می کند. وی در این باره چنین گفته است: «به عنوان تنها سیسیلی که اینجا کار می کند برای حل این مسئله منصوب شدم اگر چه می ترسیدم که نتوانم به اندازه کافی بی طرف باشم. این یک مسئولیت بسیار سخت بود». یانیزوتو اهل منطقه راگوسا، تنها منطقه در جنوب شرقی جزیره است که از عنوان مونث غذا استفاده کرده و به همین دلیل، جانبداری از هر یک از دو طرف دعوا می توانست باعث دلخوری یا تمسخر خانواده یا دوستانش در کاتانیا شود، جایی که وی بعد از دوره دبیرستان به آنجا نقل مکان کرده است. یانیزوتو می گوید: «این موضوع به عنوان یک جوک داخلی شروع شد اما شبکه های اجتماعی آن را به یک جنگ تبدیل کردند. این نبرد جنسیتی هیچگاه پایان نخواهد یافت».
دخالت موسسه آکادمیا دلا کروسکا اما باعث پایان یافتن این درگیری و نزاع زبانشناختی نشد و حتی آن را تشدید نیز کرد. یانیزوتو این موضوع را چنین شرح می دهد: «گزارش منتشر شده توجه زیادی را در رسانه ها به خود جلب کرد. هرگاه که مصاحبه های منتشر شده خودم در فیسبوک را می خوانم همیشه کامنت های تنفرآمیری نسبت به خودم به خاطر تلاش برای حل و فصل کردن این نزاع می بینم».
ماه می گذشته، این زبانشناس برای سخنرانی در فستیوال غذای خیابانی کاتانیا دعوت شد، جایی که به باور خودش، در میان کلاس های متعدد آشپزی و تست های رایگان غذا، کارگاه زبانشناسی او در موضوع آرانچینو-آرانچینا خسته کننده ترین بخش فستیوال بوده است: «آن روز باران می بارید و من انتظار بازدید کنندگان زیادی را نداشتم اما ده ها بازدید کننده آمدند و باعث شدند که جدی بودن علاقه مردم به یادگیری استفاده از عبارات درست را درک کنم».
درگیری های اخیر بر سر نام این غذای سیسیلی بر کسب و کارهای غذایی سیسیلی برای مردم محلی و گردشگران خارجی نیز تاثیرگذار بوده است. در مرکز شهر تاریخی کاتانیا، مشتریان در غذاخوری ساویا و هنگام سفارش غذا اعلام می کنند که آرانچینا سفارش می دهند. این نام جنسیتی در این منطقه که «سرزمین آرانچینو» نامیده می شود نتیجه اشتباه گردشگران بی اطلاع خارجی نیست بلکه تاکیدی بر اعتماد به نفس مردم محلی است. کافه مشهور ساویا در سال 1897 تاسیس شده و در دهه 1970 شروع به تهیه و توزیع آرانچینا در میان مشتریان خود کرد. به گفته کلودیو لومباردو، چهارمین نسل مالک این کافه، پدربزرگش اید ایده پالرمویی را دنبال کرد که آرانچینا شکل پرتقال های شیرین را تقلید می کند و بدین ترتیب باید با معنای ضمنی مونث شناخته و ادا شود. لومباردو می گوید: «تا جایی که من می دانم، ما تنها مکان در کاتانیا هستیم که آن ها را آرانچینه (جمع آرانچینا) می نامیم. هیچ کس به این موضوع اهمیتی نمی داد و ما نیز هیچگاه تلفظ مشتریانمان را هنگام سفارش آرانچینا با “o” تصحیح نمی کردیم. سپس افراد در رسانه های اجتماعی شروع به نوشتن پست های وبلاگی در مورد آن کردند… و این همان زمانی بود که مشکل آغاز شد». لومباردو تعریف می کند که چطور توهین ها و دشنام ها به او شروع شد و حتی بایکوت و تهدید به مرگ هایی از طرف ساکنان متعصب محلی دریافت کرد. او در ادامه می گوید: «از این رو برای جلوگیری از جنگ، در تابستان 2017، تصمیم گرفتیم که نام رسمی روی برچسب هایی که در مغازه استفاده می کردیم را به “arancinu” که اسم اورجینال سیسیلی غذا بود تغییر داده و با تعطیل نکردن کسب و کار با یک قرن قدمت خود تعدادی شغل را حفظ کنیم». با این وجود، لومباردو تشریح می کند که او هیچگاه ذهنیت خود در مورد جنسیت واقعی آرانچینا را تغییر نمی دهد که «بدون شک مانند تمام چیزهای زیبا مونث » است.
همچنین تلاش های دیگری برای ایجاد فضای صلح در این مورد صورت گرفته است. واژه های از لحاظ جنسیتی خنثییی مانند arancin@ و arancin* که از بیان فرم های مونث و مذکر خودداری می کنند نیز در مناطق بسیار محافظه کار به کار گرفته شده اند و باعث شده اند که مقداری از تنش ها در این زمینه کاسته شود.
آندرآ گرازیانو، موسس رستورانی به نام Fud Bottega Sicula که غذاهای سنتی سیسیلی سرو می کند دسامبر گذشته در رستوران هایش در پالرمو و کاتانیا یک ترفند جالب اتخاذ کرده بود. او غذای اصلی رستوران خود را با نام arancinie با دو آرانچینا و دو آرانچینی در همان بشقاب سرو کرده بود: «من هیچ اهمیتی به این دعوا نمی دهم و هیچوقت آن را جدی نمی گیرم اما می خواستم راه حل تحریک آمیز خود را ارائه دهم تا سرانجام خنده ای در مورد این نبرد خنده دار برای یکبار هم که شده سر داده شود».
در حالی که به نظر می رسد نبرد جنسیتی بر سر دوست داشتنی ترین اسنک جزیره سیسیل تنها باعث اذیت و آزار مشتریان محلی شده است، لومباردو بر این باور است که تمرکز بر مشتریان خارجی و گردشگرش که صرفاً به لذت بردن از تجربه غذایی به جای اذیت کردن خود بر سر واژه زبانی درست علاقه دارند بهترین گزینه است: «تا زمانی که آرانچینو خوب باشد با صحبت های بی معنی حواستان را پرت نکنید و از مزه آن لذت ببرید».
درگیری بر سر این اسنک وجود داشته باشد یا نه، یک چیز را با اطمینان می توان گفت و آن اینکه این غذای خوشمزه سیسیلی بک پیام گرم و دوست داشتنی برای محلی ها و بازدید کنندگان خارجی به یک اندازه خواهد داشت.
