جاهای دیدنی بیرجند؛ از باغ‌های سرسبز تا عمارت‌های باشکوه

در تمام نقاط کشور ایران نشانه هایی از قدمت و فرهنگ کهن را به خوبی می توان مشاهده کرد. نشانه هایی که همگی گواه بر قدمت چند هزار ساله سرزمین ایران می‌دهد، یکی از شهرهایی که به خوبی و به تعداد فراوانی این نشانه ها در آن یافت می شود، شهر کویری و زیبای بیرجند می‌باشد که در قلب خراسان جنوبی قرار دارد. شهری با جاذبه ها، فرهنگ ها و آداب و رسوم های خاص و متنوع که مانند ستاره ای درخشان در دل شب های کویری خراسان جنوبی میدرخشد و ما امروز در این مقاله قصد داریم تا جاهای دیدنی بیرجند را به شما معرفی کنیم.

اماکن دیدنی و جاذبه های گردشگری این شهر آنقدر زیاد می باشد که حیف است تمام و کمال از این مکان ها دیدن نکرد و از هنر معماری کهن و اصیل ایرانی لذت نبرد، چه بهتر که برای اقامت در این شهر جذاب حداقل یک هفته مهمان مردمان سخاوتمند این شهر بود و با رزرو بهترین هتل ها از طریق سایت ایران هتل آنلاین، اقامتی به یادماندنی را تجربه کنید.

جاهای دیدنی بیرجند در شب

بازدید از جاهای دیدنی بیرجند در شب به گردشگران این امکان را می‌دهد تا از زمان حضور خود در این شهر بهترین استفاده را داشته باشند. در ادامه به بررسی برخی از بهترین جاذبه‌ها که در شب نیز امکان بازدید دارند، خواهیم پرداخت.

• پارک و شهربازی شهید صیاد شیرازی
• بوستان توحید
• پارک ناز
• پارک آزادی
• پارک وحدت
• پارک جنگلی بیرجند
• بازار سنتی بیرجند

جاهای دیدنی بیرجند برای تفریح

تنوع جاذبه های گردشگری بیرجند، نظر گردشگران را به خود جلب می‌کند و آن‌ها را حسابی سرگرم می‌کند. پیشنهاد می‌کنیم در سفر به این شهر، از بازدید جاهای تفریحی بیرجند که در این بخش به برخی از آن‌ها اشاره می‌کنیم غافل نشوید.

• پارک و شهربازی شهید صیاد شیرازی
• بوستان توحید
• پارک جنگلی بیرجند
• آبشار گیوک
• روستای خراشاد
• آبشار هنگر
• آبشار چهارده
• چشمه آب ترش سربیشه
• باغ رحیم آباد
• باغ بهلگرد
• باغ شوکت آباد
• بند دره
• بند عمرشاه

بهترین هتل های بیرجند برای اقامت

یکی از کارهایی که بهتر است پیش از عزیمت به شهر پرجاذبه‌ای چون بیرجند انجام دهید، رزرو هتل و یا اقامتگاهی است که دغدغه شما را برای این بخش از سفر برطرف کند. امکان رزرو هتل های بیرجند به صورت آنلاین از طریق سایت ایران هتل با پشتیبانی ۲۴ ساعته، برای مسافران فراهم شده است که در ادامه معرفی خواهیم کرد.

• هتل کوهستان بیرجند
• هتل سپهر بیرجند
• هتل جهانگردی بیرجند
• هتل قائم بیرجند
• هتل مقدم بیرجند

معرفی جاذبه های دیدنی بیرجند

بیرجند، مرکز استان خراسان جنوبی، بدون شک یکی از زیباترین شهرهای شرقی ایران است. این شهر زیبا برخلاف تصور عموم مملو از باغ های سرسبز، آبشارهای زیبا و دره های خوش منظر است. بیرجند یکی از اصیل ترین شهرهای ایران نیز است. در این شهر عمارت ها تاریخی و بناهای فاخری قرار دارند که حتما نظر شما را جلب خواهند کرد.

۱- ارگ بهارستان

از آنجایی که بیرجند یک شهر تاریخی و قدیمی به شمار می رود، پس اولین اثر تاریخی که در این شهر به آن بر خواهیم خورد ارگ و قلعه های زیبا با معماری خاص است. ارگ بهارستان یا باغ زرشکی که جزء همین بناها به شمار می رود، در خیابان منتظری شهرستان بیرجند واقع شده است.
قدمت این بنا به دوره پرشکوه افشاریه برمی گردد. بنایی که اتفاق ها و رویدادهای مهم تاریخی را به خود دیده است که یکی از این رویداد های مهم، پناهنده شدن لطفعلی خان زند در این ارگ می باشد.
بنا در حصار درختان سربه فلک کشیده و گل ها و گیاهان رنگارنگ قرار دارد که منظره ایی به غایت دلپذیر را به وجود آورده است. اهمیت این ارگ آنقدر زیاد می باشد که در سال 1379به ثبت آثار ملی ایران درآمده است.

۲- آبشار گیوگ

یکی از ویژگی های منحصر به فرد بیرجند، وجود آبشارها و چشمه های متعدد در این شهر کویری است. یکی از این آبشارها گیوک می باشد و در منطقه ای که فراوانی گل و سبزی دیدی می شود، قرار گرفته است. آبشار گیوک نامش را از روستایی که در مجاورش قرار دارد و به همین نام می باشد، گرفته است.
آبشار از دل کوه به پایین ریخته میشود و صحنه ای زیبا را به وجود آورده است و از برکت همین آبشار زیبا، باغات بسیاری از جمل زرشک ، توت، انگور، بادام و زردآلو رشد کرده اند و مردم آن منطقه از همین میوه های خوشمزه کسب درآمد می کنند.

۳- آبشار چهارده

یکی دیگر از آبشار های بیرجند که تبدیل به جاذبه گردشگری این شهر شده است، آبشار چهارده می باشد نکته مهم در مورد این آبشار ارتفاع آن می باشد که به هفت متر می رسد آبشار در روستای چهارده با خانه های سنتی و زیبا که همگی با سنگ ساخته شده اند قرار دارد.

۴- بند دره

فراوانی نعمت مایه حیات در این شهر تمامی ندارد، وجود بند دره در این شهر گواه همین موضوع است. این سد پرآب که در اواخر دوره زندیه احداث شده است در انحصار کوهستان های آن منطقه می باشد و این مایه حیات با سخاوتمندی که دارد هم از دره بالا وهم دره پایین عبور میکند و شهرت نامش به بند دره هم همین موضوع می باشد.
بند دره حدود یک قرن پیش به فرمان امیر شوکت الملک پی ریزی شده است و طولی نکشیده که تبدیل به بزرگ ترین و تاریخی ترین بند بیرجند شده است. این سد مهم و قدیمی هم در سال 1381در فهرست آثار ملی کشورمان به ثبت رسیده است.

۵- باغ امیر آباد

به برکت وجود همین سدها و آبشارها در دل کویر، باغ و بوستان‌های متعددی در این منطقه رشد کرده است. باغ امیرآباد با ساختمان قدیمی که تزیینات و کنده کاری های قدیمی که بر پیکره آن نقش بسته بیانگر هنر معماری اصیل ایرانی می‌باشد، در 5کیلومتری غرب بیرجند خودنمایی می کند. باغی که انواع درختان کاج در آن منظره ای دل انگیزی را به وجود آورده است. قدمت این باغ سرسبز هم به دوره قاجار پیوند خورده است.

۶- مدرسه شوکتیه

هرجا که اصالت و تمدن باشد فرهنگ نیز وجود دارد و مدرسه شوکتیه گواه همین سخن می باشد. وجود این مدرسه نشان دهنده میزان اهمیتی است که گذشتگان ما به تربیت و آموزش داده اند.
این اثر تاریخی که کارکرد های متعددی داشته، ابتدا با نام حسینیه شوکتیه و به فرمان محمد ابراهیم خان علم احداث شده است و بعد از تجربه آموزش دارالفنون و رشدیه تبریز، شیوه آموزش جدید نیز در این بنا آغاز به کار کرده است.

۷- باغ اکبریه از جاهای دیدنی بیرجند

باغی با درختان با صلابت و سر سبز که دارای ساختمانی با نقش و نگارهای منحصر به فرد که در خیابان اکبریه و در روستای اکبریه واقع شده است، اکنون شهرت بسیاری دارد که برای مردمان آن منطقه بسیار پر فایده بوده است.
یکی از این مزیت‌ها، تبدیل شدن عمارت این باغ به دانشکده هنر و کتابخانه می‌باشد. این بنای متعلق به دوره قاجار در سال 1378به ثبت آثار ملی رسیده است.

۸- ارگ کلاه فرنگی

یکی دیگر از ارگ‌های این شهر فرهنگی با عمارت بسیار مجلل که هنر دست هنرمندان ایرانی می باشد عمارت و ارگ کلاه فرنگی است که البته به نام های دیگری ازجمله: ارگ حسام الدوله، قصر بی بی عروس که به معنای واقعی همانند عروسی زیبا در بیرجند میدرخشد و همچنین با نام ارگ سرکار مشهور شده است.
صاحب اصلی این عمارت که سرآمد تمام ارگ های بیرجند می باشد، امیر علم خزیمه بوده که ارگ را به فرماندار آن زمان بیرجند بخشیده است. این بنای سفید رنگ شش ضلعی که زمانی یکی از مکان های سیاسی و به عنوان مقر حکومت دوره زندیه بوده، باقی مانده است.

۹- بازار سنتی بیرجند

بیرجند هم از داشتن بازار های سنتی با معماری خاص قدیمی بی نصیب نمانده است و این شهر دارای بازاری با کوچه‌های باریک و سقف بسیار بلند و آجرهای قدیمی می‌باشد.
این بازار کاروانسرای بسیار بزرگی را هم در خود جای داده است، کاروانسرایی با قدمتی 300 ساله. این بازار قدیمی در گذشته‌ی دور مرکزی برای مبادله کالاهای افغانستانی، پاکستانی و هندی نیز بوده است.

۱۰- باغ شوکت آباد

یکی دیگر از باغ های معروف شهر کویری بیرجند، باغ شوکت آباد می باشد که درست در 10 کیلوتری شرق بیرجند و در همسایگی زاهدان قرار دارد، مکانی که اکنون تبدیل به موزه تاریخ طبیعی و حیات وحش شده است.

۱۱- قلعه فورک

یکی دیگر از جاهای دیدنی قدیمی بیرجند قلعه فورک می باشد. قلعه بر بالای کوهی در روستایی به همین نام قرار دارد، این بنای مجلل از آن جهت دارای اهمیت است که بعد از قلعه الموت مهم ترین مقر حضور اسماعیلیان به شمار می رفته است.
موادی که برای ساخت این اثر مهم تاریخی به کار رفته است، شامل خشت و گل می باشد که تمام قسمت هایی که یک قلعه سیاسی باید داشته باشد را دارا است. این قسمت‌ها عبارتند از: محل دیده بانی، منافذی برای پرتاب تیر و برج‌های متعدد که تعداد آن به عدد 8 می رسد. این قلعه در دوره زندیه احداث شده است.

۱۲-برج چشمه مولید

این اثر تاریخی نسبت به بقیه آثار، قدمتی طولانی تر دارد در دوره صفوی بنا شده است و جزء ارگ های مهم این منطقه به شمار می رود و در سال 1393 به ثبت آثار ملی رسیده است. قدمت ساخت برج چشمه مولید مربوط به دوره صفوی می باشد.

۱۳- باغ بهلگرد

این باغ با درختان متنوع و سرسبز که دارای عمارتی با اتاق های متعدد و ستون های مستحکم است در فاصله 30 کیلومتری شرق بیرجند و در روستایی به همین نام قرار دارد.
حوضچه ای درست روبری عمارت وجود دارد که جلوه‌ی این بنا را بیشتر کرده است و درها و پنجره‌های چوبی وآجرهای قدیمی با کنده‌کاری‌های زیبا، مجموعه‌ایی شکیل و منحصر به فرد را به وجود آورده است.

۱۳- باغ و عمارت معصومیه

یکی دیگر از باغ‌ها و عمارت‌های بسیار چشم نواز بیرجند باغ و عمارت معصومیه است که در 5 کیلومتری غرب بیرجند مشغول جلوه‌گری می‌باشد. درست مقابل عمارت حوض بسیار بزرگی قرار دارد که طراحی و معماری بسیار زیبای ساختمان در آب این حوض منعکس می شود و منظره‌ای بسیار دیدنی را به وجود می آورد.
درختان همیشه استوار باغ هم بر زیبایی این عمارت افزوده است. این هنر معماری مربوط به دوره پهلوی می‌باشد.

۱۴- موزه پرندگان بیرجند

گونه‌های متعددی از جانوران و پرندگان به دلیل آب و هوایی که مطابق میلشان می‌باشد در این شهر سکنی گزیده‌اند و همین امر باعث به وجود آمدن مجموعه‌ی عظیمی از پرندگان و جانوران از قبیل: کرکس، شاهین، عقاب و… شده است که یکی از بزرگترین موزه های پرندگان و جانوران را در این شهر تشکیل داده‌اند.

۱۵- باغ و عمارت رحیم آباد

عمارتی دو طبقه با پنجره‌هایی به رنگ‌های مختلف که با انعکاس نور خورشید بر این پنجره‌ها نمایی بسیار زیبا به وجود می‌آید. عمارت شامل اتاق‌های متعدد و تالارهای وسیع می‌باشد که در سال 1315 ساخته شده است.

۱۶- موزه مردم شناسی بیرجند

اگر خواهان اطلاعاتی پیرامون فرهنگ مردم بیرجند می‌باشید، پس قدم به این موزه مردم شناسی بگذارید. موزه در عمارت اکبریه قرار دارد و با قرار گرفتن مجسمه ها و اشکال گوناگون در این بنا، به خوبی آداب و رسوم و فرهنگ مردم این بوم و دیار به تصویر کشیده شده است.

۱۷- مسجد جامع هندوالان

این بنا که بسیار شکیل و باشکوه ساخته شده است، بیانگر فرهنگ مذهبی مردم این خطه از سرزمین ایران می باشد. مسجدی که در جای جای آن هنر معماری ایرانی قابل مشاهده است.
از شبستان مسجد هندوالان گرفته تا صحن و محراب و گنبد خانه‌ی مسجد همگی با تزیینات معماری زیبای قدیمی مزین شده است منافذ باز گنبد که باعث انعکاس نور در فضای داخلی مسجد شده است، زیبایی این مسجد را به کمال رسانده است. قدمت مسجد بسیار قدیمی و به قرن هفتم بر میگردد.

۱۸- بنای تاریخی خواجه خضر

بنای تاریخی خواجه خضر یکی از جاهای دیدنی بیرجند است که از آثار تاریخی ارزشمند به حساب می‌آید. بنایی که از آن صحبت می‌کنیم توسط دو بانی به نام‌های خواجوی و منصف ساخته شده که زمان آن به دوره قاجار برمی‌گردد. معماری به صورت تک ایوانی، پنجره‌های چوبی و طاق زیبا با نمای آجری است که نظر گردشگران را به سمت خود می‌کشاند.

۱۹- موزه میراث پهلوانی

موزه میراث پهلوانی از دیگر دیدنی ‌های بیرجند است که در سال ۱۳۸۵ در زورخانه قدیمی شهر به نام امیر عرب مشهور به زورخانه لوب‌اند افتتاح شد. قدمت این زورخانه به بیش از ۲۰۰ سال می‌رسد و در محله‌ای با همین نام واقع شده است.

این زورخانه در حال حاضر،  به‌عنوان موزه و نمایشگاهی دائمی از میراث پهلوانی و ورزش باستانی ایران و این منطقه کاربری دارد. از جذابیت‌های این زورخانه آشنایی با رسم و رسوم پهلوانی است که در بسیاری از جاهای کشور فراموش شده است.

۲۰- محله چهار درخت

محله چهار درخت که در دل خود مسجدی با همین نام دارد، قدیمی‌ترین محله شهر بیرجند است. در قدیم این محله دارای مسجد، حمام، آب انبار و میدانچه بوده است. اینجا نام خود را از چهار درخت نارونی که در چهار طرف میدان قرار داشته‌اند می‌گیرد. محله چهار درخت بیرجند در سال ۷۱ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

نام مسجد چهار درخت که در همین محل واقع شده نیز در این فهرست ملی دیده می‌شود. گفته می‌شود قدمت ساخت این مسجد به اواخر دوره صفویه می‌رسد. از بخش‌های مهم مسجد می‌توان به شبستان ستون‌دار، محراب کوچک و محراب ایوان‌ها، صحن مسجد، دروازه ورودی و تزیینات داخلی آن اشاره کرد.

۲۱- بند عمر شاه

بند عمرشاه یا امیر شاه یکی از مکان ‌های دیدنی بیرجند است که بسیاری از گردشگران برای داشتن تفریحی خاطره‌انگیز به سراغ آن می‌روند. این بند تاریخی در مسیر رودخانه فصلی در دل رشته کوه باقران ساخته شده است.

بند عمرشاه با هدف ذخیره آب و سیلاب‌ها، با مصالحی همچون ملات ساروج، سنگ و آجر در دوره قاجاری ساخته شده است. ارتفاع بند در حدود ۱۳ متر و طول آن ۲۷ متر است. وجود طبیعت سرسبز و درختان میوه در کنار بند، اینجا را به جاذبه‌ای تاریخی و تفریحی تبدیل کرده است.

۲۲- خانه اعتماد نیا

خانه اعتمادنیا یکی دیگر از بناهای دیدنی بیرجند است که در دوره قاجار ساخته شده است. این خانه در حال حاضر موزه صنایع دستی می‌باشد که در دل آن کافه و رستوران‌های متعددی نیز طراحی شده است. معماری زیبای خانه، به صورت دو طبقه در بالای تپه، پنجره‌های طاقی شکل، راه پله‌ها و حیاط دلنشین؛ بیش از هرچیزی نظر گردشگران را جلب می‌کند.

۲۳- روستای خراشاد

روستای خراشاد از دیگر جاهای دیدنی بیرجند است که با وجود طبیعت دلنشین و آب و هوای معتدل، به جاذبه‌ای تفریحی و گردشگری تبدیل شده است. این روستا در کنار رشته کوه واقع شده است و فرصت خوبی برای کوهنوردی و طبیعت‌گردی در اختیارتان قرار می‌دهد.

گذرهای صخره‌ای، مزارع زعفران، خانه‌های گلی و تاریخ کهن چندین هزار ساله که حضور قبرستان زرتشتی‌ها آن را تایید می‌کند، از جاذبه‌های این روستا است.

۲۴- روستای ماخونیک

روستای ماخونیک از عجیب‌ترین جاهای دیدنی بیرجند است که خانه‌هایی با ابعاد بسیار کوچک دارد. وجود چنین خانه‌هایی سبب شده است که نام روستای آدم کوتوله‌ها یا سرزمین لی‌لی پوت را به آن بدهند. روستای ماخونیک یکی از هفت روستای شگفت‌انگیز دنیا شناخته شده است.

فرهنگ و آداب و رسوم خاص مردم این منطقه، در کنار معماری جذاب آن سبب شده است که هر ساله گردشگران بسیاری مشتاق دیدن آن باشند. از جاذبه‌های این روستا می‌توانیم به برج گل انجیر، بنای برج و قلعه، نادر مرده، سنگ سیاه و منزل سرگردونی اشاره کنیم.

 ۲۵- آرامگاه حکیم نزاری

آرامگاه حکیم نزاری از دیگر دیدنی‌ های بیرجند است که مزار شاعر معروف قرن پنجم هجری می‌باشد. سعدالدین نزاری از شاعران برجسته‌ای است که آثار ارزشمندی چون سفرنامه، ادب نامه، مثنوی روز و شب، ازهر و مزهر و دستور نامه را از خود برجای گذاشته است. آرامگاه این شاعر در بافت سنتی شهر قرار گرفته و زمان ساخت آن به دوره ایلخانیان برمی‌گردد

۲۶- آرامگاه ابن حسام خوسفی

آرامگاه ابن حسام خوسفی از مکان ‌های دیدنی بیرجند است که قدمتی بیش از ۵۰۰ سال دارد. آرامگاه این شاعر ارزشمند در دوره صفویه ساخته شده و در دوره قاجاریه بازسازی شده است.

از آثار این شاعر می‌توانیم به دیوان اشعار، ادب‌نامه، خاوران‌نامه و… اشاره کنیم. بر روی سقف گنبدی شکل این بنای هشت ضلعی، روزنه‌هایی دیده می‌شود که به منظور تهویه هوا و ورود نور در نظر گرفته شده‌اند و جلوه‌ای زیبا به آرامگاه داده‌اند.

۲۷- پارک جنگلی بیرجند

یکی از بهترین بخش‌هایی که در هر سفر باید به آن پرداخت تا خاطراتی خوش رقم بزنید داشتن تفریح در کنار بازدید از سایر جاذبه‌هاست. پارک جنگلی بیرجند، از جاهای دیدنی بیرجند است که با طبیعت زیبا و امکانات رفاهی و تفریحی خود فضایی مناسب و دلنشین برای تفریح و استراحت خانواده‌ها فراهم آورده است.

از تفریحات و امکانات اینجا می‌توان به مواردی چون پیاده‌روی، دوچرخه‌سواری، قایق‌سواری، رستوران‌ و کافی‌شاپ‌، باغ وحش، زمین بازی و سرویس بهداشتی اشاره کرد.

اما آیا شما تاکنون به این شهر سفر کرده‌اید؟ شما از کدام یک از ابنیه‌ها و عمارت‌های تاریخی بیرجند بازدید کرده‌اید؟ آیا طعم عناب و یا قره قروت بیرجند را امتحان کرده اید؟ کدام یک از باغ ها و یا آبشارهای زیبای بیرجند بیشتر نظر شما را جلب کرده است؟

بناها و مناطق دیدنی بیرجند آنقدر زیاد می باشد که گنجاندن و معرفی همه ی آنها در یک مقاله امکان پذیر نمی باشد و به ناچار به نام بردن دیگر مکان های دیدنی این شهربا اصالت باید اکتفا کنیم. این مناطق عبارتند از: قلعه کل حسن صباح، مسجد امام جعفر صادق(ع)، باغ منظریه، یخدان رحیم آباد، سد ژرف، باغ و قلعه مود می‌باشد.