خانه >> آداب و رسوم >> رسم کتل بندان چهار محال و بختیاری
رسم کتل بندان چهار محال و بختیاری

رسم کتل بندان چهار محال و بختیاری

استان چهار مال و بختیاری استانی واقع در غرب ایران با آب و هوایی بسیار مطلوب و دلپذیر یکی از استان های گردشگری کشور محسوب می شود. این استان علاوه بر جاذبه های دیدنی دارای رسم و رسومات جالبی هم است. از جمله ی اینها می توان به آداب عید نوروز، آداب شب یلدا و آداب مربوط به ازدواج اشاره کرد. در این میان بختیاری ها برای عزاداری هم ارزش و احترام زیادی قائل اند و حتی آن را مهم تر از جشن های عروسی و شادی می دانند. در ادامه با آداب مربوط به عزاداری در بین بختیاری ها و علی الخصوص کتل بندان در آن آشنا می شویم.
استان چهارمحال و بختیاری استانی کوهستانی و بسیار مرتفع است لذا با نام بام ایران شناخته می شود. مرکز این استان شهرکرد می باشد که از شمال و شرق به استان اصفهان، از غرب به استان خوزستان، از جنوب به استان کهگلویه و بویراحمد و از شمال غربی به استان لرستان محدود می شود. این استان یکی از خوش آب و هواترین مناطق ایران است که دارای طبیعتی بکر و چشم اندازهای بی نظیر است. مخصوصا در فصل بهار که آهنگ زندگی در آن جاری است. چهارمحال و بختیاری دارای جاذبه های دیدنی فراوانی است. از جمله ی این جاذبه ها می توان به آبشار دره عشق، آبشار آتشگاه، پارک جنگلی پروز، غار سراب، تالاب گندمان، تالاب چغاخور، چشمه ی کوهرنگ، چشمه ی دیمه، منطقه ی حفاظت شده ی سبزکوه و … اشاره کرد.

چنانچه استان چهارمحال و بختیاری را به عنوان مقصد سفر خود برگزینید می توانید در مرکز آن اقامت کنید. برای اقامت در شهرکرد اصلا نگران نباشید. تنها کافی است وارد سایت ایران هتل آنلاین شوید تا هر اطلاعاتی را که در مورد هتل های شهرکرد نیاز دارید بدست آورید. ایران هتل آنلاین سامانه ای قابل اعتماد و کاربرپسند است و می تواند بهترین گزینه برای رزرو آنلاین هتل باشد. تمام هتل های شهرکرد خوب و مناسب اند اما یکی از بهترین آنها هتل پارسیان آزادی است که در انتهاي بلوار فارابی شمالي شهرکرد قرار دارد. هتل پارسیان آزادی شهرکرد در آبان ماه سال 1374 با نام هتل انقلاب افتتاح و در سال 1394 برای ارائه ی خدماتی بهتر به مهمانان خود بازسازی شده است. این هتل چهار ستاره دارای 53 باب اتاق اقامتی در قالب 3 طبقه است. هتل آزادی شهرکرد عضو گروه هتل های پارسیان می باشد. محوطه ی هتل پارسیان شهرکرد از طراحی بسیار زیبایی برخوردار است به طوری که مهمانان هتل می توانند از گذراندن اوقات فراغت خود در آن کمال لذت را ببرند. از جمله مزایای این هتل می توان به دسترسی آسان به مرکز شهر و دانشگاه آزاد اسلامی اشاره کرد.
هتل پارسیان شهرکرد
آداب مربوط به عزاداری در چهارمحال و بختیاری
در بین بختیاری ‌ها مراسم عزاداری حتی از مراسم عروسی هم مهم تر است. در نتیجه سعی می کنند آن را به بهترین شکل ممکن برگزار کنند. البته برگزاری این مراسم در نقاط مختلف از استان تفاوت‌ هایی با هم دارد اما کلیات تمام آنها یکسان است. زمانی که فردی در بین بختیاری ها فوت می کند انگار کل طایفه عزیزی را از دست داده اند و دقیقا مانند خانواده ی متوفی به سوگ می نشینند. حال اگر کسی در زمان کوچ فوت کند، در همان محل فوت، او را دفن می کنند و پس از رسیدن ایل به مقصد برایش مراسم عزاداری می گیرند.
اولین اقدامی که در زمان فوت یک بختیاری انجام می شود اطلاع به وابستگان متوفی است. بدین منظور عده ای از زنان و مردان طایفه به در خانه ی وابسته رفته و بعد از اینکه صاحبخانه بیرون آمد، زنان با خراشیدن چهره و کندن موهای خود، با صدای بلند شروع به گریه و زاری می کنند و به او می فهمانند که عزیزی را از دست داده است. اقدام بعدی خاکسپاری است که بعد از غسل میت، خواندن نماز بر جنازه، تلقین و تدفین انجام می شود. مورد بعدی دعوت از اهالی روستاهای دیگر برای شرکت در مراسم است و پس از آن مراسم عزاداری برگزار می شود.
در مراسم عزاداری تمام آشنایان برای هر چه بهتر برگزار شدن آن کمک می کنند. مثلا زنان در پختن نان، شستن ظروف، طبخ غذا و نظافت و مردان در تهیه ی هیزم، ذبح گوسفند، گاهی هم پختن غذا و پذیرایی از مهمانان. جالب اینکه اگر کسی بدون صرف غذا مجلس را ترک کند صاحب عزا آن را توهین تلقی می کند. در میان بختیاری ها علاوه بر مراسم خاکسپاری، مراسمی هم در روزهای سوم، هفتم، چهلم و سالگرد برگزار می ‌شود و کسانی که به مراسم خاک سپاری نرسیده اند می توانند در یکی از این روزها شرکت کنند و به خانواده ی متوفی تسلیت بگویند. یکی دیگر از کارهایی که در مراسم عزاداری بختیاری ها انجام می شود خواندن گاگرو است. گاگرو اشعاری است که توسط زنان مسن مجلس در مورد فرد متوفی خوانده می شود.
رسم کتل بندان
نحوه ی شرکت سایر طایفه های بختیاری در مراسم عزاداری یک طایفه نیز به این صورت است که افراد هر طایفه معمولاً مقداری مواد غذایی همراه با یک گوسفند یا حتی مقداری پول را برای طایفه ی متوفی می برند و با نواختن سازهای سوزناک حضور خود را به آنها اعلام می کنند تا به استقبالشان بیایند.
بخش بسیار مهمی از مراسم عزاداری در میان مردم بختیاری برپا کردن کُتَل است که کتل بندان نامیده می شود. رسم کتل بندان معمولا برای مردان بزرگ طایفه یا جوانان انجام می شود. در این مراسم اسبی را با پارچه ی سیاه می پوشانند و افسار آن را به دست مردی می ‌دهند تا آن را در مجلس راه ببرد و دور مافه (بنایی مکعب شکل از سنگ که معمولاً بیش از یک متر ارتفاع دارد) بچرخاند. در این میان همزمان یکی از زنان، با صدای بلند گاگرو را می خواند و بقیه به گریه و زاری و شیون می پردازند.
در بین بختیاری ها پوشیدن لباس مشکی به نشانه ی عزادار بودن به مدت یک سال رسم است. پس از برگزاری مراسم سالگرد، زنان در خانه ی متوفی جمع شده و لباس های متوفی را روی هم قرار می دهند. آنها به این کار وُریَک وَندِن یعنی روی هم نهادن می گویند. پس از آن همه ی افراد خانواده و دیگران لباس های سیاه خود را از تن بیرون می آورند. البته این در حالی است که زنان مسن بعد از فوت برادر، شوهر یا پسر، دیگر لباس سیاه را از تن به در نمی کنند. بختیاری ‌ها معمولا برای احترام گذاشتن به بزرگان ایل خود مجسمه ای به شکل شیر از جنس سنگ را بر روی قبر آنان می گذارند و آن را شیر سنگی یا بَردِ شیر می گویند.
رسم کُتَل بَندان
همان طور که اشاره شد رسم کُتَل بَندان یکی از آداب و رسوم بختیاری ها در زمان فوت یکی از اهالی و معمولا بزرگان یا جوانان طایفه است. در واقع بختیاری ها به قدری برای عزاداری ارزش و اهمیت قائل هستند که اقدامات جالبی در این زمینه انجام می دهند. آنها برای برگزاری مراسمات عزاداری بسیار بیش از عروسی هزینه می کنند و تا جایی که بتوانند آن را مفصل برگزار می کنند. البته در این زمینه هوای هم را دارند و معمولا به هم کمک می کنند تا مراسم هر چه باشکوه تر برگزار شود. یکی از اقدامات جالبی که انجام می دهند کتل بندان است. در واقع اگر متوفی فردی بزرگ یا جوان باشد اقوام و نزدیکان و خویشاوندان او اسبی را که معمولا به رنگ سیاه است و خال سفیدی بر پیشانی خود دارد زین می کنند و اسب را با پارچه هایی معمولا به رنگ سیاه می آرایند. آنها پارچه ها را در جلوی سینه و اطراف زین اسب وصل می کنند به طوری که کاملا سیاه پوش شود. سپس لباس های متوفی و در صورت وجود سلاح های او مانند تفنگ، شمشیر و … را روی زین اسب قرار می دهند و افسار آن را به دست مردی می دهند تا آن را به آرامی حرکت دهد و دور مافه بچرخاند. بدین ترتیب افراد بسیار نزدیک متوفی با سر و پای برهنه اسب را دنبال کرده و با خواندن نوحه پشت سر هم اشک می ریزند و شیون می کنند. لازم به ذکر است که مافه معمولاً از روز هفتم مراسم ساخته می شود و برای فامیل از احترام بالایی برخوردار است به طوری که همه به آن قسم می‌ خورند. در نهایت این مافه بر سر مزار متوفی گذاشته می شود.

جشن نوروز در چهار محال و بختیاری
ادامه مطلب

امتیاز دهید (چپ بیشترین)

این مطلب چقدر برای شما مفید بود؟

برچسب ها :

اشتراک گذاری

اشتراک در
اطلاع از
guest
0 نظرات
بازخورد (Feedback) های اینلاین
مشاهده همه دیدگاه ها
[search_hotel]
  • محبوب ترین ها
  • آخرین مقالات
  • منتخب سردبیر