باغ جهان نما شیراز | تکه‌ای از بهشت در شهر رویایی شیراز

شیراز را نه می توان در کتاب ها و نه در تصاویر و فیلم ها آنچنان که باید و شاید شناخت. این شهر همچون گنجینه اسراری است که دست تاریخ را برای مردم معاصر جهان رو می کند. هر گوشه از شهر روایتی است از تاریخ، تمدن، فرهنگ، شعر، عواطف و احساسات، غذاهای اصیل، بناهای فاخر و صنایع دستی. باغ جهان نما شیراز از زیباترین جاذبه های شهر شیراز است که در این تفصیل به معرفی آن پرداخته ایم.

باغ جهان نما شیراز که نام آن نیز الحق والانصاف برازنده آن است، تنها یکی از جاذبه های متعدد شیراز است که ارزش بازدید و صرف زمان دارد. امید است که این توضیحات به همراه دیدن تصاویر باغ جهان نما بتواند اطلاعات مفیدی پیش از بازدید این محل در اختیار شما قرار دهد. اگر چمدان خود را بسته‌اید و یکی از بهترین هتل‌ های شیراز را رزرو کرده‌اید، حالا بایستی با جاذبه‌های وصف ناپذیر شیراز آشنا شوید.

باغ جهان نما در شیراز و در ضلع شرقی خیابان حافظ (دروازه قرآن)، بالاتر از میدان حافظیه واقع شده است و دسترسی بسیار خوبی به سایر جاذبه های شیراز نیز دارد. در ادامه مطلب به فاصله برخی از این جاذبه با باغ جهان نما و مسافتی که باید برای رسیدن به این جاذبه ها از مبدا باغ جهان نما طی کنید، پرداخته‌ایم.

اگر اهل شعر و ادب هستید، پس از این که که به آرامگاه حافظ مراجعه می کنید، و یاد این شاعر بی رقیب را گرامی می دارید، می‌توانید به باغ های باشکوهی که در آن اطراف وجود دارند، سری بزنید. و اگر تنها فرصت بازدید از یک باغ در شیراز را داشته باشید، چرا آن باغ قدیمی ترین باغ شیراز یعنی باغ جهان نما شیراز نباشد؟

ما شما را دعوت می کنیم تا دقایقی در این صفحه خود را در فضای تحسین برانگیز باغ جهان نما شیراز حس کنید. خب چه چیزی بهتر از این؟

باغ جهان نما شیراز با 8/2 هکتار مساحت تعداد زیادی درختان نارنج و سرو را به همراه گل‌های رنگارنگ و معطر داوودی، رز و بنفشه در قلب خود جای داده است. طراحی این باغ مانند سایر باغ های ایرانی با الهام از باغ ایرانی پاسارگاد در عهد هخامنشیان انجام شده است. بنابراین می توان گفت با قدم زدن در این باغ زیبا و خوش آب و هوا حس ورق زدن برگه های تمدن را خواهید داشت.

بی شک در کنار جاذبه هایی مانند موزه ها، ابنیه و مساجد تاریخی، باغ ها نیز یکی از محبوب‌ترین جاذبه ها در شیراز هستند. این باغ زیبا نیز مانند سایر باغ های شیراز، روزانه پذیرای گردشگرانی از سراسر ایران و دنیا است.

باغ جهان نما شیراز که در گذشته مشهور به «زینت الدنیا» بوده تا پیش از حمله تیمور گورکانی به شهر شیراز یعنی در دوران آل‌مظفر و آل اینجو در اوج خود بوده است. شکوه و جلال این باغ در دوران صفویه و زندیه نیز زبانزد بسیاری از مورخان و جهانگردان مشهور تاریخ است.

جالب است بدانید لسان الغیب، حافظ شیرازی در وصف آبی که از این باغ عبور می کند و در فواره‌های آن جاری می شود (رکن ّآباد) چنین سروده است:

صدای خوش جویبار جاری، نسیم خنکی که لابلای درختان باغ می وزد و آن ها را به رقص وا می دارد، و آواز خوش پرندگان که این باغ را مامنی برای خود قرار داده اند، برای نوازش روح و روان شما با یکدیگر در این باغ زیبا همدست شده‌اند. بی دلیل نیست که حافظ در وصف اجزای این باغ، به این نکته پرداخته است که چنین زیبایی طرب انگیزی در بهشت نیز نایاب است.

در مرکز باغ جهان نما شیراز یک عمارت چندضلعی ایجاد شده است. کاربرد معاصر این عمارت، استفاده از فضای آن برای برگزاری نمایشگاه های مختلف و نمایش برخی از آثار تاریخی است. ساخت عمارت داخل باغ جهان نما شیراز در دوره‌ی کریم خان زند به انجام رسیده است.

در دوره حکومت افشاریان بود که به خاطر مشکلات و جنگ‌های مختلفی که رخ می داد، باغ زیبا جهان نما شیراز ویران می‌شود. با این حال کریم خان زند پس از این که در سال 1185 هجری قمری حصاری به دور این باغ کشید؛ دستور داد عمارت هشت ضلعی را در میانه آن بنا کنند و نیز خیابان‌های اطراف باغ جهان نما شیراز را درخت کاری کنند. در داخل عمارت باغ جهان نما حوضی از جنس سنگ مرمر و به صورت یکپارچه دیده می شود. در چهار گوشه این عمارت نیز چهار شاه‌نشین ایجاد شده است. مصالح اصلی به کار رفته در ساخت این بنا آجر است.

بر دیوارها و اجزای این عمارت آجری، تزئیناتی از جنس کاشی های رنگی و یا نقاشی دیده نمی شود. اما فارغ از هر گونه تزئینات، در دوره‌های مختلف تاریخی پادشاهان، بزرگان و مهمانان ایشان از این باغ استفاده های بسیار کرده اند. گفتنی است این عمارت در ابتدا دارای پنجره‌های چوبی بوده است ولی مالک خصوصی آن‌ها را با پنجره‌های آهنی جایگزین کرده است.

در دوران پادشاهان قاجار نیز باغ جهان نما شیراز ارزش بسیاری داشته است. برای مثال از مهمانان خارجی در این باغ سرسبز و مصفا پذیرایی می‌شده است. پس از آن و حتی در دوران حکومت پهلوی نیز به مرمت بخش هایی از این باغ پرداخته شد. در این دوران نیز مانند دوره های قبلی مهمانان و عالی رتبگان خارجی در این باغ پذیرایی شده و یا مراسمات و جشن‌هایی در آن برگزار میشده است. در دوره معاصر پس از انقلاب اسلامی باغ جهان نما شیراز در اختیار شهرداری شیراز قرار گرفت تا پس از انجام مرمت و بازسازی‌های ضروری در قالب باغ موزه ادبیات از آن استفاده شود.

همان طور که پیشتر نیز توضیح دادیم باغ جهان نما در شهر شیراز و در خیابان حافظ واقع شده است. بازدیدکنندگان و گردشگران علاقه‌مند می‌توانند از طریق مسیرهای مختلف و با استفاده از وسایل نقلیه عمومی و همچنین خودرو شخصی به این مکان دسترسی بیابند. در صورتی که می خواهید با استفاده از اتوبوس‌های ناوگان حمل و نقل عمومی در شهر شیراز به باغ جهان نما مراجعه کنید، می بایست سوار اتوبوس های خط پایانه ولیعصر-رکن آباد یا خط میدان کلبه-میدان رکن آباد شوید. سپس زمانی که اتوبوس به ایستگاه چهارراه حافظ رسید، از اتوبوس پیاده شوید و با طی مسیر کوتاه پیاده روی وارد باغ جهان نما شیراز شوید.

اما در صورتی که بخواهید با خودرو شخصی خود سفر کنید، دیگر فرقی نمی کند که کجای شهر باشید، از هر کجای شهر می‌توانید به سادگی به خیابان حافظ و باغ جهان نما دسترسی پیدا کنید. ضمنا تاکسی‌های خطی و یا تاکسی‌های آنلاین هم در این مسیر در دسترس شما هستند تا در صورت نیاز با آن ها سفر کنید و به باغ جهان نما یا به سایر جاهای دیدنی شیراز بروید.

فعلا مترو شیراز در مسیرهای منتهی به باغ جهان نما شیراز توسعه نیافته اند و بنابراین نمی‌توانید از مترو شیراز برای سفر به باغ جهان نما شیراز استفاده کنید.

با توجه به ساعت کاری باغ جهان نما گردشگران و علاقه مندان به بازدید از این باغ دلربا همه روزه از ساعت ۸ صبح الی ۲۲ شب فرصت حضور در این فضا و لذت بردن از آن را دارند. ضمن این که این باغ بیانگر گوشه ای از روایت تاریخی است که بر ملت ایران در طول اعصار گذشته است، گوشه گوشه آن آرامش را به بازدیدکنندگان خود هدیه می کند. حضور در این محل به همراه عزیزانتان و یا حتی به تنهایی می تواند به یکی از خاطرات خوش سفر شما در شیراز تبدیل شود. البته که پیشنهاد ما بازدید از سایر باغ های شیراز مانند باغ ارم شیراز، باغ دلگشا و باغ عفیف آباد نیز هست. ولی برای این که بتوانید از جاذبه های بیشتری بازدید کنید، باید برنامه سفر خود را دقیق و آگاهانه بچینید. بدون داشتن برنامه منسجم از انبوه جاذبه هایی که در این شهر و اطراف آن وجود دارد، بی نصیب خواهید ماند.

حافظیه با 2 کیلومتر فاصله نزدیک‌ترین جاذبه‌ای است که می‌توانید پس از خروج از باغ جهان نما شیراز به عنوان مقصد بعدی بازدیدهای خود در نظر بگیرید. ضمنا فاصله باغ نما تا چند مورد از مهم ترین جاذبه های شیراز در ذیل برای سهولت دسترسی شما ذکر شده است:

فاصله بین باغ جهان نما تا سعدیه ( آرامگاه سعدی ): 4 کیلومتر – زمان : 9 دقیقه

فاصله بین باغ جهان نما تا حافظیه: 2 کیلومتر – زمان : 6 دقیقه

فاصله بین باغ جهان نما تا باغ دلگشا: 3 کیلومتر – زمان : 9 دقیقه

فاصله بین باغ جهان نما تا باغ عفیف آباد: 8 کیلومتر – زمان : 17 دقیقه

فاصله بین باغ جهان نما تا موزه پارس: 4 کیلومتر – زمان : 12 دقیقه

فاصله بین باغ جهان نما تا تخت جمشید: 56 کیلومتر – زمان : 53 دقیقه

فاصله بین باغ جهان نما تا شاهچراغ: 4 کیلومتر – زمان : 15 دقیقه

فاصله بین باغ جهان نما تا موزه نارنجستان قوام : 5 کیلومتر – زمان : 13 دقیقه

فاصله بین باغ جهان نما تا بازار وکیل : 6 کیلومتر – زمان : 15 دقیقه

فاصله بین باغ جهان نما تا پاسارگاد : 129 کیلومتر – زمان : 1 ساعت و 22 دقیقه

فاصله بین باغ جهان نما تا باغ ارم : 5 کیلومتر – زمان : 11 دقیقه

فاصله بین باغ جهان نما تا مسجد نصیرالملک : 4 کیلومتر – زمان : 13 دقیقه

فاصله بین باغ جهان نما تا مسجد جامع عتیق : 4 کیلومتر – زمان : 8 دقیقه

فاصله بین باغ جهان نما تا دروازه قرآن : 2 کیلومتر – زمان : 5 دقیقه

عمارت اصلی باغ جهان نما معماری چشم نوازی دارد. این عمارت به نام کلاه فرنگی نیز مشهور است. همان طور که پیشتر نیز گفته شد، این عمارت در واقع ساختمانی هشت ضلعی است و آجرکاری زیبایی در آن به کار رفته است.

کارشناسان حدس می زنند که نمای بیرونی دیوارها احتمالا خالی از تزئینات نبوده است و تزئیناتی وجود داشته است که در طول زمان و با قرار گرفتن در معرض جنگ و آسیب به طور کلی نابود شده و اثری از آن ها باقی نمانده است. این تزئینات احتمالا با کاشی کاری‌های رنگی و سنگ ایجاد شده بوده‌اند.

در دوران حاضر تنها در برخی از طاق نماهای بیرونی این بنا آثار محدودی از کاشی کاری‌های دوران زندیه به چشم می خورد.

چهار شاه نشین در قسمت داخلی عمارت باغ جهان نما شیراز ایجاد شده است. یک حوض از جنس سنگ مرمر یکپارچه در قسمت میانی تالار وجود دارد. دو حوض دیگر در داخل عمارت وجود دارد که دارای فواره‌های سنگی بوده و در مقابل شاه نشین‌های سمت شرقی و سمت غربی عمارت قرار گرفته اند.

شاه نشین‌ها همانطور که از نامشان نیز پیداست، محلی برای استراحت و پذیرایی از مهمانان ویژه که در باغ اقامت داشته اند به حساب می آمد. این قسمت دارای سقف بلندی است که تزئینات مقرنس کاری ساده گچی در آن انجام شده است. هستند. در حال حاضر نیز در داخل عمارت گنجینه ارزشمندی از آثاری همچون اسکناس، تمبر، اشیا تاریخی و تابلوهای نقاشی نگهداری می شود.

مانند سایر باغ‌های تاریخی ایرانی که در نقاط مختلف ایران به چشم می خورد، باغ جهان نما نیز دارای یک جوی آب، یک عمارت در قسمت میانی و یک حوض معظم در جلوی عمارت است. دور تا دور این باغ باشکوه را درختان تنومند سرو، پرتقال، نارنج، نارون و … احاطه کرده اند.

در اطراف عمارت اصلی مسیرهایی با درختکاری و گل کاری ایجاد شده که به نام مسیرهای ۴ باغ شهرت پیدا کرده اند. در این چهار خیابان جوی‌های آب نیز جاری است و دارای فواره‌های متعددی نیز هست.

باغ جهان نما شیراز به طور کلی 4 درب دارد. از میان این ۴ درب معظم، سه تا از آن ها بر محور اصلی باغ واقع شده‌اند. از هر یک از این درب ها و از طریق مسیرهای مشخصی می توان مستقیما به داخل عمارت اصلی باغ رسید.

از جذاب ترین و مهمترین دیدنی‌ها در باغ جهان نما شیراز می توان به عمارت اصلی باغ و همچنین محوطه و فضای سرسبز و درختکاری و گلکاری شده آن اشاره کرد.

ضمن این که در طول سال‌های اخیر جاذبه های تاریخی و فرهنگی برای نمایش به بازدیدکنندگان به اجزای این باغ تاریخی اضافه شده‌اند. آن دسته از درختان این باغ که در طول خشک شده‌اند، به دست هنرمندان ماهر شیرازی به مجسمه‌های چوبی زیبا و ارزشمند تبدیل شده‌اند.

کار معرق کاری بر روی تنه این درختان در باغ جهان نما شیراز توسط مجسمه ساز مشهور شیرازی آقای عمادی و با الهام از داستان‌هایی تاریخی همچون سیمرغ، منطق الطیر و همچنین نقوش ترنج، گل و مرغ انجام گرفته است.

شیراز از مقاصد پربازدید گردشگران داخلی و خارجی بسیاری است و باغ جهان نما شیراز که در لیست بزرگ‌ترین باغ های ایران قرار دارد نیز هرساله پذیرای تعداد زیادی از مشتاقان و علاقه مندان به طبیعت و تاریخ است. برای رفاه حال بازدیدکنندگان و به جهت اینکه مراجعه‌کنندگان اوقات خوشی را در این باغ زیبا سپری کنند، امکانات مختلفی ایجاد شده است. این امکانات شامل لیست ذیل است:

• کافه

• فروشگاه صنایع دستی و سوغات

• نمازخانه

• سرویس بهداشتی

• نیمکت‌های متعدد

• مسیرهای پیاده روی

• عکاسی با لباس‌های سنتی

حافظ شیرازی در اشعار خود هر جا که توانسته زیبایی بی حد و حصر گوشه گوشه شیراز را به رخ جهانیان کشیده است. در بخش ابتدایی این مطلب نیز به یک بیت از حافظ که در وصف رکن آباد باغ جهان نما شیراز سروده است، پرداختیم. قطعا که حافظ شیرازی در این وصف قدیمی ترین باغ شیراز صرفا به یک بیت اکتفا نکرده و در جاهای دیگری از اشعار خود نیز به توصیف روح نواز جلوه‌های این باغ پرداخته است.

حافظ شیرین سخن شعر مشهوری دارد که احتمالا بیت اول آن را در جاهای مختلف بسیار خوانده و شنیده‌اید. در همین شعر نیز به رکن آباد اشاره شده است که متن آن را در ذیل می‌خوانید:

خوشا شیراز و وضع بی مثالش

خداوندا نگهدار از زوالش

ز رکن آباد ما صد لوحش الله

که عمر خضر می بخشد زلالش

به شیراز آی و فیض روح قدسی

بجوی از مردم صاحب کمالش

همین سه بیت به دعوتی می‌ماند که همگان را به سوی خود فرا می‌خواند. شما چه فکر می‌کنید و به این دعوت چه پاسخی می دهید؟ آیا این همه توصیف زیبا در وصف شیراز، باغ جهان نما شیراز و رکن آباد آن اشتیاق شما را نیز برای بازدید بیشتر می کند؟ خب حالا وقتش رسیده باشد که سفر شیراز خود را برنامه ریزی کنید.

نکته جالب این است که پس از بازدید و خروج از باغ جهان نما شیراز، نزدیک‌ترین مقصد به شما حافظیه است که آرامگاه این شاعر محبوب است. پس در طول سفر خود حافظ را از یاد نبرید و با حضور در آرامگاه وی و خواندن ابیاتی از اشعار وی، خاطرش را گرامی بدارید.

شاردن و تاورنیه در نوشته های خود اشاره کرده اند که باغ جهان ‌نما و باغ نو، که در دوره‌ زندیه و قاجاریه بازسازی شده‌اند، متعلق به دوره‌ صفویه هستند و در آن دوره بسیار آباد بوده اند. میرزا محمد کلانتر فارس در نوشته های خود ذکر کرده است که در دوره‌ کشمکش بین مدعیان سلطنت و قدرت و بعد از نادرشاه افشار تا زمان استقرار حکومت کریم‌خان زند این باغ مورد بازسازی قرار گرفته است. عمارت وسط باغ نیز به دستور کریم‌خان زند ایجاد شده است.

لرد کرزن سیاست‌مدار انگلیسی در کتاب خود با عنوان «ایران و قضیه‌ ایران» باغ جهان نما را تصویر کشیده است. او در توصیف باغ جهان نما در شیراز می‌گوید: «در سمت دیگر جاده اصفهان/ شیراز، کمی بالاتر از آرامگاه حافظیه، باغ جهان‌نما واقع شده است که در زمان کریم خان زند “باغ وکیل” نامیده می‌شده است. نام این باغ در عهد فتحعلی شاه و زمانی که او والی سرزمین فارس بوده است، تغییر یافته و در آن عمارتی تابستانی ایجاد شده است. در اوایل این قرن ، عمارت مرکزی باغ جهان نما یا به عبارتی عمارت کلاه فرنگی وضع مناسبی داشت و اقامتگاه افراد عالی رتبه ‌ای بود که از انگلیس به شیراز سفر می کرده اند. یکی از این افراد، و.سی.جی.ریچ مأمور مقیم بریتانیا در بغداد بود که در کردستان اکتشافاتی انجام داده بود و در۵ اکتبر سال ۱۸۲۱ میلادی به علت وبا درگذشت و در محل باغ جهان نما نیز مدفون شد».

شاید بتوان گفت بهار بهترین فصلی است که می‌توانید برای سفر به شیراز در نظر بگیرید. در این فصل بازدید از جاذبه های طبیعی اطراف شهر شیراز و همچنین باغ های داخل شیراز لطف و صفای دیگری دارد. اگرچه که نمی توان زیبایی پاییزی این باغ‌ها را نیز انکار کرد ولی همیشه شکوفا شدن گل های رنگارنگ که زینت بخش هر باغ تاریخی هستند، جان دیگری به باغ‌ها می‌بخشند.

این که چه مدت زمانی را به بازدید از باغ‌ها اختصاص بدهید کاملا بستگی به خودتان دارد که چقدر دوست دارید در این فضا حضور داشته باشید. بهتر است برنامه‌های روزانه بازدید از جاذبه ها را بر اساس مسیر و منطقه مشخص کنید، تا ضمن کاهش زمانی که برای طی مسافت بین جاذبه‌ها صرف می‌کنید، فرصت بیشتری برای حضور در محل جاذبه‌داشته باشید.

برای آشنا شدن با سایر جاذبه‌های شهر شیراز، به خواندن سایر مطالب در وبلاگ ایران هتل ادامه دهید. ضمنا فراموش نکنید که می‌توانید اقامتگاه خود را در شهر زیبای شیراز از طریق بخش رزرو وب‌سایت هتل آنلاین و پس از بررسی و مقایسه انواع مختلف هتل‌ها و اتاق‌های آن‌ها در کوتاه‌ترین زمان به انجام برسانید. در این وب سایت ضمن بررسی و مقایسه خدمات و قیمت‌ها، نظرات مهمانان قبلی هتل‌ها نیز درج شده است. تا بتوانید در ذهن خود انتظارات واقعی‌تری نسبت به هتلی که انتخاب می‌کنید داشته باشید.

شیراز یکی از کلان شهرهای ایران است و از نظر تعدد هتل و هتل آپارتمان در رتبه قابل قبولی قرار دارد. اگر شما می‌خواهید در مرکز شهر شیراز اقامت داشته باشید، هتل چمران شیراز و هتل زندیه شیراز می‌تواند بهترین گزینه در بین هتل‌های 5 ستاره باشد. اگر تمایل دارید تا از هیاهوی شهر به دور باشید و در هتلی با آب‌ و هوای بهتر چند روزی استراحت کنید، ما به شما هتل بزرگ شیراز را پیشنهاد می‌دهیم.

در این مطلب سعی کردیم نکاتی را که پیش از بازدید از باغ جهان نما شیراز به آن نیاز دارید را ذکر کنیم تا بازدید بهتری را تجربه کنید. ضمن این که توضیح دادیم باغ جهان نما تا کی باز است؟ باغ جهان نما در کدام شهر است؟ و تاریخچه باغ جهان نما چیست؟ با ارائه تصاویر باغ جهان نما سعی کردیم تا شما را هر چه بیشتر با قدیمی‌ترین باغ شهر شیراز آشنا کنیم. نیز یکی از باغ‌های شهر اصفهان است که در مطالب بعدی به معرفی آن خواهیم پرداخت.

در صورتی که این مطلب برای شما مفید بوده و یا تجربه‌ای از بازدید از باغ جهان نما شیراز داشته‌اید، برای ما در بخش دیدگاه‌ها نظرات خود را ارسال کنید. اگر جای مطلبی را در وبلاگ ایران هتل خالی می‌بینید، مشتاقانه از پیشنهاداتی که برای ما می نویسید استقبال می‌کنیم. شما کدام موضوع را بعد از باغ جهان نما شیراز انتخاب می‌کنید؟