معرفی بقعه چهار پادشاه و پیشینه تاریخی آن
در خصوص پیشینه تاریخی بنای بقعه چهار پادشاه لاهیجان موارد مختلفی عنوان شده است و تاریخ های متفاوتی نیز قید نموده اند . از جمله افرادی که در خصوص پیشینه این بنا اشاره نموده است رابینو می باشد. وی این بنا را این گونه معرفی نموده است : « قسمت اعظم بنای چهار پادشاه ، مزار سید هادی کیاست. این بنا وقتی بر پا شد که اجساد برادرانش سید علی کیا و سید حسین کیا و اجساد افراد دیگر یعنی سید ابراهیم کیا و سید عبدالله کیا ، پسران سید علی کیا بن سید ناصر را در اینجا به خاک سپردند. اینان در سال 791 ه.ق در جنگ رشت کشته شدند. اجساد ایشان پنج ماه پس از کشته شدن به اینجا منتقل شد.» . این موارد می تواند یکی از دلایل وجه تسمیه بنای مذکور باشد .
برخی منابع نیز تاریخ 746 هجری قمری را برای آن ذکر نموده اند. اما کتیبه های صندوق های بنا که بسیار خوش خط نوشته شده اند، متعلق به قرن 9ه.ق است. درهای ورودی چوبی آن نیز دارای کنده کاری هنری زیبایی می باشد. تاریخ کتیبه ی آنها به 1015 ه.ق می رسد . در ورودی دیگر ، کتیبه ای دارد که نشان می دهد این قسمت از مزار در سال 791 ه.ق به دستور الحاج خواجه حاجی زنگی شاه ناظر ، ساخته شده است. صندوق های مزار سید خورکیا نیز هر یک خود دارای کتیبه هایی می باشد. مسجدی نیز در جوار بقعه چهار پادشاه وجود دارد. 
معماری ، تزئینات و دیوار نگاره های بنای بقعه چهار پادشاه لاهیجان
این بنا که با سبک و سیاق معماری بومی منطقه ساخته شده است،دارای تزئینات و دیوار نگاره هایی با موضوعات مذهبی و عاشورایی می باشد . این دیوار نگاره ها که متعلق به دوران قاجار بوده، از جمله مواردی است که نظر گردشگران را به خود معطوف داشته است. در شمال بنا چهار اتاق اصلی با ایوانی به طول 74/29 متر و به پهنای 32/5 متر قرار گرفته است .
طاق ایوان لمبه کوبی با درز پوش پهن است. سراسر بام اطاق ها و ایوان، سفال سر می باشد. در این ایوان شش در و پنجره ی مشبک نورگیر و هفت خفتک نورگیر وجود دارد. طاق ایوان در شش فیل پا استوار است. و در طرفین این فیل پاها دو فیل پا نما ساخته اند.
پایین آن ازاره ای از کاشی کاری است. کاشی ها گل بوته دار و دارای نقش های مختلف است. البته بخشی از کاشی ها در دهه ی پنجاه تعویض شده است.
تزئینات و دیوار نگاره های قاجاریه در بنای چهار پادشاه در لاهیجان
تزئینات کتیبه ای ، نقاشی دیواری و ازاره های کاشیکاری در بنای بقعه چهار پادشاه اما دو دیوار نگاره ی دیگر از وقایع کربلا یعنی دارای موضوع عاشورایی می باشد، که توسط استاد غلام حسین نقاش ، در سال 1316هجری کشیده شده است. در سالهای 1350و 1351 هجری توسط پسرش مشهدی آقاجان لاهیجانی مورد مرمت قرار گرفتند. احتمالا در سال های قبل (1356) دچار آسیب جدی گردید، و بر اثر لایه گچ – رنگ در بعضی از قسمت های نقاشی از جمله بخشی از سر و کلاه خود حضرت علی اکبر(ع) ) فرو ریخت، که بنا بر درخواست مسئولین وقت، توسط دو نفر از مرمت گران اصفهان عملیات حفاظتی – مرمتی بر روی این نقاشی انجام گرفت و به دلیل عدم دسترسی به اسناد مستند، قسمتی از نقاشی (قسمت سر حضرت علی اکبر(ع)) با گچ زبره پوشیده شد. در مهر ماه 1385 عملیات حفاظتی – مرمتی مجددا بر روی این نقاشی ها آغاز و در دی ماه همان سال به پایان رسید.
نقاش سعی نموده خیلی واقع بینانه موضوع و مکان ایجاد تصاویر را انتخاب نموده است. چرا که عمل طراحی درست در محل اصلی رفت و آمد افراد صورت گرفته است . در واقع نگاه شخصی نقاش نیز در ایجاد آن دخالت داشته است.نقاشی ها رو به حیاط اصلی و جایی که افراد در حال حرکت به آن می نگرند، تصویر شده اند. در واقع در این حالت حس واقع گرایی را در بیننده ایجاد می نماید. در ماه های محرم، زمانی که دسته های عزاداری وارد صحن اصلی می شوند برای دیدن این فضای روحانی کاملا اشراف داشته اند و این مساله بیانگر این موضوع است که نقاش از همان ابتدا از وضوح اثر خویش و دریافت مطلوب آن توسط مخاطبین مطمئن بوده است.
می توان گفت طراح اثر به این مساله توجه داشته که بر خلاف یک اثر سه پایه ای، طوری باید آن را به تصویر کشد که حالات رفت و آمد یا تحرک افراد را در نظر بگیرد تا بتواند تاثیر مذهبی اثر را القاء نموده و واقعی بودن آن را جلوه نماید. البته همانطور که در قبل نیز به آن اشاره شد آثار مذکور در زمان های مختلف مورد مرمت قرار گرفته اند و به دلیل نبود مستندات کافی، تغییراتی در سبک و سیاق آنها صورت پذیرفته است. با اینکه این دیوار نگاره ها مربوط به دوره ی قاجار می باشند و با تاریخ اولیه ی بنا مغایرت دارند، اما قابل ذکر است که نقاش تا حدودی سعی نموده تا ویژگی های محل اجرا را در نظر گرفته و آثار را تقریبا با فضای ساختمان هماهنگ نماید. شاید یکی از دلایل ایجاد این آثار مذهبی، شدت بخشیدن بر روحانیت فضا و علاقه ی وافر مردم این منطقه به اهل بیت علیهما سلام، در دوران های مختلف باشد. لذا جهت معرفی شاخصه های هنری و نماد های معنوی این آثار و همچنین ذکر آسیب های جدی گذشته که منجر شد تا نقاشی های مذکور در طول زمان دچارتغییراتی گردند.
قابل ذکر است که قرار گیری بنای مذکور در محله ای قدیمی و سنتی و نیز همجواری با بازار شهر که در بردارنده ی سوغات های شهر می باشد و نیز فضای معماری بومی همراه با تزئینات زیبای آن از جمله مواردی است که گردشگران را به این بنا مجذوب ساخته است.
مختصری از جاذبه های شهر لاهیجان
غذاهای محلی و سوغاتهای شهر لاهیجان
هتل ها و مراکز اقامتی
از جمله هتل های لاهیجان می توان به هتل ابریشمی، البرز، رسپینا، جهانگردی و هتل فجر لاهیجان اشاره نمود که گردشگران با رزرو آنلاین آن می توانند لحظات به یاد ماندنی خود را در این شهر زیبای توریستی تجربه نمایند .
